ظرفیت وقف در پژوهش/ ماندگاری فعالیت‌های فرهنگی با سرمایه‌گذاری در پژوهش
گروه جامعه: معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه با تاکید بر اینکه پژوهش‌های قرآنی در دستور کار و جز اولویت‌های سازمان اوقاف قرار گرفته است، گفت: هر مقدار در بخش‌های علمی و پژوهشی سرمایه‌گذاری کنیم، می‌توانیم در سایر عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی قدم‌هایی را برای رفع آسیب‌ها و اقدامات ماندگار برداریم.
حجت الاسلام والمسلمین احمد شرفخانی، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به جایگاه پژوهش در طرحها و اقدامات دینی و قرآنی و تاثیر این فعالیت‌ها بر آینده جامعه، گفت: حرکت‌های هر مجموعه اگر بخواهد به نتیجه، منتج شود و بهره‌وری بیشتر و موثرتری داشته باشد، ضرورت دارد که در این امر یک کار علمی و پژوهشی، مخصوصا یک کار پژوهشی کتابخانه‌ای و پژوهشی میدانی انجام دهد؛ بر همین اساس می‌توانیم مبانی علمی و پژوهشی هدف‌گذاری، سیاستگذاری، تعیین راهبردها و راهکارها را داشته باشیم و براساس این موارد می‌توانیم برنامه‌ها را طراحی کرده و به هدف دست پیدا کنیم.
وی افزود: در مجموعه سازمان اوقاف و امور خیریه فعالیت‌ها در امر آستان مقدس امامزادگان و بقاع متبرکه، وقف و همچنین مسائل و مباحث قرآنی که از سرفصل‌های اصلی و اولویت‌دار سازمان هستند، یکی از موضوعات مهم پژوهش‌های قرآنی، پژوهش‌های مرتبط با آستان امامزادگان و بقاع متبرکه و همچنین موضوع وقف است. ما در مجموعه سازمان سابقه نداشتیم که کارهای پژوهشی داشته باشیم، اما طی چندسال گذشته مرکز پژوهشی وقف و بقاع متبرکه در قم راه‌اندازی شد که کار آن در رابطه با بحث‌های پژوهشی با موضوعات حقوقی و فقهی وقف است که در مجموعه سازمان در برنامه‌های اصلی ما قرار گرفته است.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه با اشاره به فعالیت‌های پژوهشی در رابطه با قرآن کریم، گفت: در رابطه با بحث فعالیت‌های قرآنی، شاهد بودیم که در دوره مدیریت جدید، در کنار برگزاری مسابقات بین المللی قرآن کریم، پژوهش‌های قرآنی در دستور کار قرار گرفت و همایش پژوهش‌های بین المللی سالهاست که برگزار می‌شود؛ هرچند که بخشی از فعالیت‌های انجام شده مرتبط با پژوهش‌های کلان است، اما در رابطه با خود فعالیت‌ها و برنامه‌های سازمان اوقاف هم در چند سال اخیر یک بخش برای چشمانداز نویسی و آمادهسازی طرحهای جامع بر اساس پژوهش‌های میدانی در رابطه با مسائل دینی و قرآنی شکل گرفت.
شرفخانی ادامه داد: اگر ما یک کار میدانی علمی پژوهشی و دقیق را در رابطه با نهادینه کردن فرهنگ وقف در جامعه انجام نمی‌دادیم قطعاً نمی‌توانستیم بر اساس آن یک طرح جامع را داشته باشیم و آن را طراحی و عملیاتی کنیم این اقدامات جز اولویت‌هایی است که در مجموعه سازمان اوقاف قرار گرفته است. جدا از این موارد نشستهای تخصصی را با سایر مجموعههای علمی و پژوهشی و همچنین مجموعه پژوهشکده‌ها و پژوهشگاه‌های کشور در رابطه با نهادینه کردن فرهنگ وقف و موضوعات اوقافی با حضور نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف طراحی و برگزار کردیم.
وی در ادامه افزود: در مجموعه خود سازمان اوقاف هم بخش‌های پژوهشی مورد حمایت قرار گرفت؛ به‌عنوان مثال پایان‌نامه‌هایی که دانشجویان با موضوع وقف و بقاع متبرکه برای رفع نیازهای مجموعه کشور در نظر گرفتند و به عنوان اولویت پژوهشی آن را انجام دادند از این ظرفیت هم استفاده کردند و ما از آنان حمایت کردیم.
به گزارش ایکنا، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه تاکید کرد: اگر بخواهیم مسئله پژوهش را در کل کشور به عنوان یک امر مهم در مجموعه مراکز علمی در اولویت قرار دهیم می‌توانیم بسیاری از کارها را به ثمر بنشانیم. در همین رابطه یکی از اقداماتی که سازمان اوقاف انجام داد همکاری با حوزه‌های علمیه و همچنین مجموعه دانشگاه‌ها بود که با آنها وارد مذاکره شدیم، جلسات مسمتری را برگزار کردیم و امروز بر اساس همان جلسات در پایان‌نامه‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا موضوعات مبتلابه و موضوعات مورد نیاز سازمان در عرصه وقف و بقاع متبرکه به عنوان موضوعات پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها، قرار گرفت و امروز این کار به صورت مستمر در مجموعه انجام می‌شود.
شرفخانی با بیان اینکه ما در رابطه با بحث وقف و موقوفات متاسفانه کمترین موقوفات را نسبت به موضوعات پژوهشی و علمی داریم، گفت: برهمین اساس در چند سال گذشته تبلیغ و ترویج و در خصوص موضوعات علم و فناوری و موضوعات پژوهشی جز موضوعات مهم سازمان و تأکیدات مقام معظم رهبری را به عنوان اولویت‌های اول سازمان اوقاف و امور خیریه در عرصه وقف جدید قرار گرفت؛ علاوه بر این ضرورت داشت با اsتفاده از جامعه علمی و اساتید کشور بتوانیم انجمن یاوران وقف علم و فناوری را طراحی کنیم که بتوانیم از این طریق بعد علمی و پژوهشی را تقویت کنیم و همچنین بتوانیم در مجموعههای دانشگاهی و پژوهشی کشور پشتوانه وقف ایجاد شود؛ که این موضوع جزو برنامه‌های اصلی ماقرار گرفت و در برخی از استان‌ها شروع شده و در برخی دیگر باید پیگیری راه‌اندازی این مراکز باشیم.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر جایگاه آینده‌پژوهی و پژوهشی در خصوص تولیدات سازمان اوقاف و امور خیریه در بخش‌های فرهنگی و تبلیغی، گفت: بخشی از مجموعه تولیدات سازمان اوقاف شامل تولیدات فرهنگی و علمی است و بخش دیگر آن تولیدات تبلیغی و ترویجی است. همچنین بخشی از تولیدات ما علمی و پژوهشی و در برخی از مجلات‌مان رویکرد ترویجی و تبلیغی را اولویت قرار دادهایم؛ به عنوان مثال مجله میراث جاودان، با رویکرد علمی و پژوهشی چاپ و منتشر می‌شود.
وی ادامه داد: جدای از این موارد پورتال فرهنگی راسخون‌ها بخش پژوهشی و بخش‌های مقالات گسترده‌ای را دارد که بیشترین مراجعات ما در همین بخش قرار گرفته است. مقالات پژوهشی این پورتال جز اولویت‌های ما در بحث تولید محتوا قرار گرفته و سعی می‌کنیم مباحث بهروز و علمی را در اختیار کاربران قرار دهیم، به طوری که روزانه ۱۵ الی ۱۷ مقاله پژوهشی در سایت راسخون بارگذاری شده و در حال حاضر بیش از ۱۹۶ هزار مقاله در این سایت بارگذاری کرده‌ایم.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه تصریح کرد: نگاه ما این است که در بخش‌های علمی و پژوهشی هر مقدار سرمایه‌گذاری کنیم، توانسته‌ایم در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی خودمان قدم‌هایی را برای رفع آسیب‌ها برداریم، چرا که اگر در جامعه‌ای کار علمی و پژوهشی اولویت قرار نگیرد قطعاً کارها و فعالیت‌ها دیگر نتیجه‌بخش نخواهد بود و اثر مانا و ماندگاری نخواهد داشت.
شرفخانی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر کارهای پژوهشی اثرگذاری که سازمان اوقاف و امور خیریه انجام داده و اثرات آن مشخص شده، به ایکنا گفت: برخی مسئله‌ها در سازمان اوقاف و امور خیریه وجود دارد که باید یک کار علمی و پژوهشی دقیق و گسترده‌ای روی آنها انجام شود؛ این مسئله‌ها در مواقعی به ما در امر احیای موقوفات و همچنین در رابطه با مدیریت آنها کمکرسانی می‌کند. به عنوان مثال موضوع تبدیل به احسن و یا در بحث‌های فقهی و حقوقی تبدیل موقوفات انتفاعی به منفعتی از موضوعاتی است که کار علمی و پژوهشی روی آن انجام گرفته و نتیجه‌بخش هم بوده است.
وی افزود: مسئله بعدی کار پژوهشی است که ما آن توانستیم وقف سهام را جز اولویت‌های خود قرار دهیم، بر همین اساس بود که تلاش کردیم بتوانیم در وقفهای مشارکتی از ظرفیت سهام استفاده کنیم که اینها برخی از مواردی بود که اتفاقات خوبی را در حوزه وقف به ثمر نشاند و ما توانستیم بر طبق همین کارهای علمی و پژوهشی فعالیت‌های خوبی را در این حوزه شاهد باشیم.
