به گزارش
ایکنا؛ حجتالاسلام حسن روحانی، رئیس جمهور ایران اخیرا در دیدار صمیمی با جمعی از اصحاب رسانه بحران ارز و رسیدن دلار به مرز ۷ هزار تومان را ناشی از مشکلات اقتصادی ندانسته و علت اصلی آن را جنگ روانی رسانههای خارج از کشور یا رسانههای بینام و نشان عنوان کرده است.
او بیان کرده اصحاب رسانه امروز نسبت به گذشته وظیفه و مسئولیت سنگینتری را برعهده دارند و همچنین تاکید کرده است علیرغم همه فشارها، فضای مجازی در اختیار مردم گسترش یافته است؛ البته رییس جمهوری نگفته آیا در کنار گسترش فضای مجازی در اختیار مردم، برای ارتقاء سواد رسانهای آنها نیز برنامه ریزی صورت گرفته است یا خیر و آیا صرف گسترش این امکان، کفایت میکند یا هر ابزار و امکانی نیاز به آموزش استفاده صحیح نیز دارد؟
روحانی البته در این نشست بار سنگین را بردوش اصحاب رسانه قرار داده و گفته است: امروز مشکل اصلی ما، مشکل اقتصادی، فرهنگی یا امنیتی نیست، بلکه مشکل اصلی امروز ما «جنگ روانی» است. بزرگترین غم برای یک ملت زمانی است که رسانههای بیگانه مرجع او باشند. در کمتر جایی دیدهام که یک ملت اینگونه به رسانههای بیرونی اعتنا کنند، این وضعیت باید اصلاح شود و رسانههای داخلی مرجع اطلاعرسانی به مردم باشند. البته چند ماه پیش سیف، رییس کل بانک مرکزی نیز تلگرام و فضای مجازی را عامل تحولات نرخ ارز خوانده بود!
این سخنان به مثابه اعتراف عالیترین مقام اجرایی به فقدان «سواد رسانه ای» در سطوح و لایههای مختلف کشور است که رفع آن نیز نیاز به عزم ملی و جدی همه مسوولان و تصمیم سازان دارد. آقای رییس جمهور قطعا میدانند مساله شناسی بدون رائه راهکار و ورود به حوزه رفع مساله، به بیراهه رفتن است و نتیجهای جز تکرار تجربه امروز را در پینخواهد داشت.
قطعا ایشان میدانند جنگ روانی از طرق مختلفی صورت میپذیرد که ایجاد شایعه با هدف ایجاد بدبینی نسبت به مسوولان کشورها، افزایش نگرانی و اضطراب در مردم، ترور شخصیت مسوولان، از بین بردن باورها، ایجاد فضای ناسالم اجتماعی، ایجاد تفرقه در میان مردم، تحریف واقعیت ها، اغراق و مبالغه، تفرقه، فریب و ... از جمله این روشها هستند.
آنچه یک جامعه اعم از مسئول و مردم را در برابر این جنگ روانی مصون میسازد تنها و تنها توانمندسازی آنها در برابر جنگ روانی به عنوان یک روش از روشهای مهم جنگ نرم و جنگ رسانهای است. نگاه مردم به رسانههای بیرونی که به آن اشاره شده است ناشی از ضعف سواد رسانهای آنهاست. سواد رسانهای مقولهای زینتی و لاکچری نیست که فقط بگوییم مهم است و از کنار آن عبور کنیم. فقدان سواد رسانهای یکی از عواملی است که به فرموده شما بازار ارز را برهم میریزد، حوادث دیماه را ایجاد میکند و.
سواد رسانهای به مثابه واکسینه کردن ملت در برابر هرگونه برنامهریزی رسانهای است و این پیکر اگر به موقع واکسینه نشود، امکان بروز هرگونه بیماری در آن قطعی است. شاید بهتر باشد به جای اینکه بار اصلی و مهم را بر دوش رسانهها قرار دهیم که البته نقش آنها نیز دارای اهمیت است، مسوولیت اصلی را متوجه خود کنیم و نسبت به افزایش سواد رسانهای به عنوان ضرورتی فوری برنامه ریزی و اقدام کنیم.
رئیس جمهور البته در همین نشست بر این نکته نیز تاکید کردند که مرجع افکار عمومی باید رسانههای داخلی و رسانههای دارای «نام و نشان» باشند نه رسانههای «بی نام و نشانی» که در فضای مجازی به راحتی هرچه میخواهند میگویند و با القاء و تخریب باعث انحراف مسیر افکار عمومی میشوند.
این سخنان بر ضرورت نشاندار شدن فضای مجازی تاکید دارد و این مهم از مسیر «شامد» یا همان شناسه الکترونیکی ملی محتوای دیجیتال میسر خواهد شد. شامد به مثابه کد یا شناسهای است که از سوی مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال، برای هر محتوا و بستر ارئه محتوا و خدمات اعم از اپلیکیشن، وب سایت، محتواهای ارزش افزوده دیجیتال، صفحات و کانالهای عمومی فضای مجازی صادر میشود که اخذ این کد به منزله ثبت آن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
کاربران با توجه به نشان شامد در فضای مجازی، علاوه بر اینکه تحت تاثیر القائات و شایعه پراکنیهای هر منبعی قرار نگرفته و فرا میگیرند تنها به منابعی توجه کنند که دارای این نشان هستند، میتوانند از طریق لینک ارتباطی شامد/لوگو، شکایات و تخلفات این بسترها را اعلام کنند تا از طریق دستگاههای دولتی، انتظامی و قضایی، نسبت به پیگیری آن اقدام شود.
نکته قابل توجه در این خصوص آن است که علیرغم اجرای طرح شامد توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالهای اخیر متاسفانه این طرح توسط سایر اجزای دولت به خوبی تبیین نشده است و اکنون که رئیس جهور ایران بر لزوم شناسنامه دار شدن فضای مجازی تاکید کرده است خوب است شاهد هم افزایی دستگاههای دولتی برای معرفی هر چه بهتر طرح شامد باشیم.
البته طرح شامد مکمل سواد رسانهای است. چرا که کاربران دارای سواد رسانهای هم میدانند چگونه تحت تاثیر عملیات رسانهای قرار نگیرند و هم میدانند برای دریافت اخبار و اطلاعاتشان باید به «اعتبار منبع در فضای مجازی» توجه کنند که این اعتبار منبع در فضای مجازی ذیل نشان شامد قابل تحقق است.
در پایان سخن باید تاکید کرد سواد رسانهای برای امروز کشور یکی از اولویتهای اصلی و اساسی است. نبود این مهارت و دانش قطعا در آینده زمینه ساز مشکلات فراوان خواهد بود چراکه امروز، جنگ بین کشورها جنگ رسانهای و تبلیغاتی است. در این جنگ تنها کسانی پیروز خواهند بود که جوامعی توامندتر و آموزش دیدهتر داشته باشند. این جنگ بدون قطرهای خون، بیشترین تلفات و خسارات را خواهد داشت.
به قلم معصومه نصیری، قائم مقام انجمن سواد رسانهای ایران
انتهای پیام