تفاوت و شباهت آداب معاشرت در فضای مجازی و حضوری + فیلم
مدرس و پژوهشگر تربیت و رسانه با اشاره به تفاوت و شباهت‌های موجود بین ارتباط حضوری و غیر حضوری، گفت: آداب معاشرت مجموعه‌ای از قوانین رفتاری است که به ما کمک می‌کند تا در روابط با دیگران بهتر عمل کنیم.
در دنیای کنونی با فراگیر شدن رسانه‌ها و ابزار ارتباطی، دارا بودن سواد رسانه‌ای یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید از سوی کاربران رسانه به ویژه افرادی که در زندگی روزمره خود با فضای مجازی سروکار دارند، مد نظر قرار گیرد.
ایکنا بنابر رسالت رسانه‌ای خود نسبت به ارائه بسته‌های آموزشی برای کاربران فضای مجازی اقدام کرده است تا زمینه استفاده بهینه از این فضا مهیا شود و آسیب‌ها به حداقل برسد. فاطمه میررحیمی، مدرس و پژوهشگر تربیت و رسانه در مجموعه درس‌گفتارهای «آداب معاشرت در فضای مجازی» به بیان نکاتی مهم در موضوع سواد رسانه‌ای می‌پردازد.
میررحیمی در اولین قسمت از این مجموعه به موضوع «تفاوت و شباهت ارتباط حضوری و غیر حضوری» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌شنوید و می‌خوانید.
«بحث امروز در رابطه با آداب معاشرت در فضای مجازی یا فضای غیر حضوری خواهد بود که از آن با عنوان نتیکت(Netiquette) یاد می‌شود. اگر بخواهیم به این موضوع با شفافیت بیشتری بنگریم، قسمت اول بحث ما مربوط به تعریف آداب معاشرت و اهمیت این موضوع بوده و قسمت دوم بحث نیز در ایجاد ارتباط بین فضای حقیقی و فضای مجازی یا غیر حضوری خلاصه می‌شود.
آداب معاشرت مجموعه‌ای از قوانین رفتاری است که به ما کمک می‌کند تا در روابط با دیگران، آدابی را رعایت کنیم که این آداب به خودی خود عامل ایجاد ارتباطی صحیح، مؤثر و ماندگار باشد. این قوانین کمک می‌کند تا بخشی از مدیریت روابط افراد به نحو صحیحی انجام شود.
یکی از نکات بسیار مهم در بحث آداب معاشرت در فضای مجازی این است که نباید این فضا را مجازی دانست، بلکه باید آن را به نوعی فضای حقیقی قلمداد کرد. بنابراین، در رابطه با آداب معاشرت در این فضا نیز باید از عنوان آداب معاشرت غیر حضوری استفاده شود. دلیل این مسئله نیز این است که فضای مجازی امروز به بخشی از زندگی روزمره افراد تبدیل شده و علاوه بر اینکه نباید از آن غافل شد، باید به آداب آن نیز آگاه بود.
تفاوتی که بین آداب معاشرت در فضای حضوری و غیر حضوری وجود دارد این است که ابتدا باید دقت کنیم زمانی که ارتباطی در مجموعه‌ای برقرار می‌شود، با فرستنده و گیرنده مواجه هستیم که بین آن‌ها محتوایی منتقل می‌شود. اگر این محتوا و حضور فرستنده و گیرنده به صورت حضوری باشد، آن را به صورت مستقیم تعریف می‌کنیم. اما اگر واسطه‌ای در این قسمت وجود داشته باشد، این واسطه بین فرستنده و گیرنده قرار گرفته و کمک می‌کند تا ارتباط برقرار شود که در این زمینه با آداب متفاوتی مواجه خواهیم بود.
بنابراین، بین آداب معاشرت در فضای حضوری و آداب معاشرت غیر حضوری اشتراکات و تفاوت‌هایی وجود دارد. در هر دو عرصه مفاهیم، محتوا، مطالب و احساسات منتقل می‌شوند اما در فضای حضوری افراد حضور فیزیکی خود و مخاطبان را داشته و در عین حال فضا، محیط، اطراف، زبان بدن، چهره و نگاه ایشان در این تعامل تأثیرگذار است.
در فضای غیر حضوری بخش‌هایی از عناصر یاد شده وجود ندارند و قوانین متفاوت است. در این فضا حضور فیزیکی و زبان بدن وجود ندارد اما امکاناتی که فضای اینترنت در اختیار افراد قرار می‌دهد، قابل لمس است. به همین دلیل، قواعدی بر قوانین آداب معاشرت اضافه شده و قواعد آداب معاشرت در زمان حضور فیزیکی حذف می‌شود. افراد در آداب معاشرت حضوری در برخورد با مخاطبان، قوانینی در هنگام دست دادن و ... دارند که این قانون‌ها در فضای غیر حضوری به صورت دیگری تعریف می‌شود.
بنابراین، آداب معاشرت در فضای مجازی را اتیکت و آداب معاشرت غیر حضوری یا در فضای اینترنت را نتیکت می‌نامند که نتیکت نیز از دو بخش نتورک و اتیکت یعنی آداب معاشرت و فضای اینترنت تشکیل شده است».
انتهای پیام
