مریم راهی که رمان «فردا مسافرم» را در موضوع عاشورا در کارنامه خود دارد در گفتوگو با خبرنگار ایکنا ظرفیت داستان در پردازش واقعه عاشورا را خیلی زیاد خواند و گفت: اساساً واقعه عاشورا، عواملی که باعث شده ما به عاشورا برسیم و آن واقعه رخ دهد بسیار زیاد و پیچیده است. شخصیتهای زیادی در رقم زدن این واقعه دست داشتند و هرکدام از اینها داستانی مخصوص به خود دارد که داستانهای قابل اعتنا و قابلتوجهی است و نمیتوان بهسادگی از کنار آن عبور کرد.
نویسنده رمان «فردا مسافرم» با تاکید بر اینکه قابلیت پرداخت داستانی به عاشورا بسیار زیاد است، اضافه کرد: واقعه عاشورا بسیار جای کار دارد و شهدا یا اسرای زیادی در آن حضور داشتند که برای همه آنها میتوان چندین داستان نوشت.
راهی ضمن اشاره به اینکه حساسیتها و دقتها در داستان عاشورایی خیلی پیچیدهتر و سختتر از شعر است، افزود: در شعر احتمالا شاعر واقعه یا اشخاص را تصویرسازی میکند یا با توصیفات شاعرانه و احساسی مدح ائمه را انجام میدهد و به آن شخصیت به لحاظ رفتارهایی که انجام داده، نزدیک نمیشود زیرا این رفتارها حتما باید تاریخی و مستند باشد اما در داستان، بیشتر با عمل و عکسالعمل اشخاص روبروییم.
نویسنده رمان «یوما» با تاکید بر اینکه داستاننویس نباید در نوشتههایش چیزی بر رفتارهای واقعی و حقیقی امام حسین(ع) اضافه کند، عنوان کرد: همه میدانیم که برای خلق داستان به تخیل نیاز است اما وقتی تخیل به امام حسین(ع) نزدیک میشود، دستوپایش بیشتر بسته است و نویسنده نمیداند اینجا چه کار باید انجام دهد. اگر تخیل کند چیزی بر تاریخ اضافه کرده و اگر تخیل نکند، رمان ننوشته است.
وی توضیح داد: رفتار ائمه(ع)، رفتار دقیق و برخاسته از وحی است و برای اینکه تخیل بی تحریف کنیم راههایی وجود دارد. یکی از راهها این است که قهرمان داستان از اطرافیان امام(ع) باشد. مثلا قهرمان داستان با امام حسین(ع) دیدار و ملاقات میکند و به این ترتیب که امام حسین(ع) بهعنوان شخصیت فرعی انتخاب میشود تاثیرگذاری زیادی در داستان دارد.
راهی که رمان عاشقانه «فردا مسافرم» او در لیست رمانهای عاشورایی پرمخاطب است، درباره ظرفیت نگارش داستان عاشقانه حول محور واقعه عاشورا و حضرت سیدالشهدا(ع) عنوان کرد: در نگاه کلی نویسنده رمان عاشقانه باید خیلی دقت کند که رمان زرد یا عامهپسند ننویسد. این حساسیت در نوشتن رمانی از امام حسین(ع)، دقت بیشتری میطلبد.
راهی در بخش دیگر صحبتهای خود در پاسخ به این سوال که آیا ادبیات داستانی عاشورایی در انتقال پیام قیام امام حسین(ع) و عاشورا موفق بوده یا خیر؟ عنوان کرد: این موضوع به نویسنده و میزان فهم و درک نویسنده از این واقعه وابسته است. باید دید نویسنده آنقدر روحش متعالی است یا تحقیقات گستردهای داشته که به معرفت پیام قیام عاشورا برسد و شده بهاندازه یک قدم به آن هدفی که امام حسین(ع) داشته، نزدیک شود یا خیر؟
این نویسنده آئینی اضافه کرد: حوزه مذهبینویسی و تاریخی و آئینینویسی خیلی راحتتر نویسنده را قبول میکند. یعنی با توجه به علاقهای که به امام حسین(ع) در جامعه وجود دارد، ناشر به محض دریافت یک داستان درباره امام حسین(ع)، آن را قبول و چاپ میکند اما به این دقت نمیکند که کیفیت متن چگونه است.
راهی گفت: خود نویسندهها هم با توجه به علاقهای که به ائمه دارند، تمایل زیادی دارند که این جور رمانها را بنویسند و تصور میکنند کار راحتی است. چرا که اسباب و ابزار آن فراهم است. یعنی نویسنده تازهکار با اتکا به اینکه داستان عاشورا قبلا رقم خورده و حی و حاضر هست و میتواند از آن استفاده کند، قصه یک دختر و پسر عاشق را شروع میکند و در مسیر، گریزی هم به کربلا و عاشورا میزند.
وی با اشاره به اینکه نمونه این آثار را دیدم، اضافه کرد: درحقیقت نویسنده چون این حوزه را راحت میبیند به سراغ این حوزه میآید وگرنه اگر قرار باشد از صفر تا صد یک رمان را خودش تخیل کند، خیلی سخت است. در صورتی که وقتی نویسنده وارد رمان تاریخی و آئینی میشود، حدود 70 درصد ماجرا را خود تاریخ به او میدهد، فقط 30 درصد باید تخیل کند.
راهی در پایان صحبتهای خود ضمن تاکید بر لزوم مطالعه در نوشتن رمان عاشورایی عنوان کرد: در این مسیر اگر نویسنده سراغ مقتلهای درجه یک و مطمئن بروند، خیلی خوب است اما کافی نیست و باید سراغ دیگر منابع و کتابهای تاریخی دست اول برود. مطالعه خیلی اهمیت دارد و چون بسیار وقتگیر است کمتر نویسندهای پیدا میشود که یک تا دو سال خود را صرف مطالعه کند تا 200 صفحه رمان بنویسد.
انتهای پیام