محورهای اجلاس سی‌وششم آموزش و پرورش از جنس رهنمودهای امامین انقلاب
دبیر ستاد همکاری حوزه‌های علمیه و آموزش و پرورش در یادداشتی محورهای اجلاس سی‌وششم آموزش و پرورش را قرائتی از رهنمود های امامین انقلاب دانست.
اجلاس مدیران و رؤسای آموزش و پرورش با شعار «آموزش و پرورش دانش‌بنیان و تحول‌آفرین، پیشران ایران قوی» با حضور اعضای شورای معاونان، مدیران کل حوزه ستادی و ۷۵۱ مدیر و رئیس آموزش و پرورش از اقصی نقاط کشور در روزهای ۲۹، ۳۰ و ۳۱ مرداد در محل اجلاس سران برگزار شد.
این اجلاس پس از دو سال دوری چهره به چهره، خانواده بزرگ تعلیم و تربیت به لحاظ شیوع نامیمون ویروس منحوس کرونا که نهاد تعلیم و تربیت را مانند دیگر اقشار جامعه از وجود جمعی از فرهنگیان و دانش‌آموزان محروم کرد، می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ آموزش و پرورش باشد.
گرچه ره‌آورد 35 اجلاس گذشته قابل تقدیر است و هر کدام به نوبه خود سهم بسزایی در رسیدن آموزش و پرورش به این جایگاه افتخارآفرین داشته‌اند و به تعبیر وزیر فهیم و جهادی آموزش و پرورش «دغدغه‌مندی برای ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور با رویکرد اسلامی سابقه‌ای به طول انقلاب اسلامی دارد» اما اجلاس سی‌وششم به لحاظ عهدی که دولت سیزدهم با مردم بسته تا حاصل کار او ایران قوی باشد حائز اهمیت است.
اجلاس سی‌وششم قوی برگزار شد تا دست‌اندرکاران دستگاه عظیم آموزش و پرورش با دست پر به موطن خود باز گردند و برای آنچه در ۷۲ ساعت سخنرانی و نظریه‌پردازی از شخصیت‌های مذهبی، فرهنگی گرفته تا رؤسای قوه مجریه و مقننه، وزرا و معاونان رئیس‌جمهور و...، توصیه‌ها و وعده‌هایی که در زمینه‌های گوناگون برای کمک به آنان داده‌اند و با حضور کارشناسان کالبدشکافی شد، چاره‌اندیشی کنند.
به‌عنوان حسن ختام این اجلاس وزین، برخی از محورها و نیز شعار اجلاس را از نگاه امامین انقلاب بازخوانی کرده باشد با تأسی از این الگوهای صاحب نفس در تحقق شعار اجلاس کوشا باشیم.
آموزش و پرورش دانش‌بنیان و تحول‌آفرین
شعار امسال اجلاس، «آموزش و پرورش دانش‌بنیان و تحول‌آفرین، پیشران ایران قوی» بود، مسئله‌ای که از بدو انقلاب اسلامی تاکنون حضرت امام خمینی(ره) و نیز مقام معظم رهبری در مناسبت‌های گوناگون بر آن تأکید کرده‌اند، نهاد آموزش و پرورش از نظر حضرت امام(ره) مهمترین رکن حیات فرهنگی و مؤثرترین عامل رشد اجتماعی است، آنجایی که امام خمینی(ره) می‌فرمایند: «...همه سعادت‌ها و همه شقاوت‌ها انگیزه‌اش از مدرسه‌هاست و کلیدش دست معلمین است.»
رهبر معظم انقلاب نیز تحول در آموزش و پرورش را مرهون کار جهادی و انقلابی می‌دانند و می‌فرمایند: «برای تحول آموزش و پرورش روحیه انقلابی لازم است. روحیه انقلابی یعنی ترس نداشته باشید، ملاحظه‌کاری نداشته باشید، محافظه‌کاری نداشته باشید وقتی تشخیص دادید، عمل کنید و پیش بروید...۱۳۹۸/۰۲/۱۱.»
از شعار امسال اجلاس که بگذریم محورهای آن نیز قابل توجه و نگاه تحلیلی است.
الگوی حکمرانی و اجرایی‌سازی سند تحول
رهبر معظم انقلاب در خصوص این محور از اجلاس به مناسبت‌های گوناگون با محوریت قرار دادن سند تحول بنیادین از آن به‌عنوان ریل‌گذاری تعبیر نموده و می‌فرمایند: «سند تحول یک ریل‌گذاری است؛ سند تحول می‌تواند آموزش و پرورش را به آن سرمنزل مورد نظر برساند»، بر این اساس وزیر آموزش و پرورش با ایجاد قرارگاه اجرایی‌سازی سند تحول در صدد تحقق فرامین معظم له است.
عدالت تربیتی و تأمین نصیب برابر آموزشی
محور دوم اجلاس امسال به عدالت تربیتی و تأمین نصیب برابر آموزشی اختصاص داشت که یکی از برنامه‌های جدی وزیر آموزش و پرورش در دولت سیزدهم است و رئیس‌جمهور محترم نیز در سخنرانی خود در این اجلاس بر محوریت مدارس دولتی برای دست‌یابی همه دانش‌آموزان به تحصیل برابر تأکید داشتند و این امر یکی از مطالبات رهبر معظم انقلاب از دستگاه تعلیم و تربیت کشور است، آنجا که می‌فرماید: «موضوع عدالت آموزشی حساس‌تر از گذشته است، باید سطح و کیفیت مدارس دولتی از لحاظ آموزشی و تربیتی به‌گونه‌ای شود که دانش‌آموزان احساس نکنند با تحصیل در این مدارس امکان قبولی در کنکور کمتر است و خانواده‌ها نیز تصور کنند فرزندانشان را به یک جای بی‌پناه می‌فرستند.»(۱۳۹۹/۰۶/۱۱)
پایش و سنجش کیفیت یادگیری با نوآوری در محتوا
محور سوم نیز از محورهای مهم و مورد توجه کمیسیون‌های پنج‌گانه بود و بخش قابل توجهی از اهداف این محور به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بر می‌گردد که رهبر معظم انقلاب از آن به قلب آموزش و پرورش تعبیر می‌کنند و می‌فرمایند: «سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، قلب آموزش و پرورش است، این قلب را گرامی بدارید، اهمیت بدهید و حفظ کنید؛ برنامه‌ریزی آموزشی خیلی چیز مهمی است.»
ایجاد فرصت‌های نوین تربیتی و پرورشی
چهارمین محور اجلاس سی‌وششم توجه به تحکیم رابطه خانواده و مدرسه، مدیریت آسیب‌های اجتماعی، صیانت از کودک در برابر آسیب‌های فضای مجازی و ایجاد فرصت‌های نوین تربیتی و پرورشی بود.
مسئله‌ای که بخشی از آن همواره مورد تأکید رهبر کبیر انقلاب اسلامی بود و در هر مناسبت تعلیم و تربیتی همواره می‌فرمود: «نفس کودک در ابتدای امر چون صفحه کاغذ بی‌نقش و نگاری است که هر نقشی را به سهولت و آسانی قبول می‌کند.»(امام خمینی، ۱۳۸۵ج، ص۱۵۴)
رهبر معظم انقلاب نیز می‌فرمایند: «باید فکر کردن را در جامعه نهادینه کرد، کودک باید فکر کردن صحیح و منطقی را یاد بگیرد، سطحی‌نگری و سطحی‌آموزی جامعه را زمین‌گیر می‌کند.»
در این زمینه حوزه علمیه و مؤسسات علمی و پژوهشی وابسته به آن، کارهای فاخر علمی و فرهنگی با ادبیات کودک و نوجوان انجام داده‌اند که امیدواریم سازمان تعلیم و تربیت کودک با بهره‌گیری از این ظرفیت بی‌بدیل و کم‌هزینه این سازمان نوپا را در راستای مأموریت‌های خود یاریگر باشد.
مردمی‌سازی و تأمین اقتصاد پایدار آموزش و پرورش
پنجمین و آخرین محور اجلاس، به تأمین اقتصاد پایدار و ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان برای مردمی‌سازی آموزش و پرورش اختصاص داشت.
حضور میهمانان دولتی از وزیر اقتصاد گرفته تا معاون علمی رئیس‌جمهور و... نویدبخش همت و نیت دولت به این بخش برنامه‌های دولت سیزدهم در عرصه آموزش و پرورش است که هر کدام آمادگی خود را برای تحقق این شعار اعلام کردند. اما فراموش نکنیم مقام معظم رهبری هزینه برای آموزش و پرورش را سرمایه‌گذاری می‌دانند و صریح و شفاف می‌فرمایند: «برای آموزش و پرورش هرچه هزینه کنیم، سرمایه‌گذاری است، اقتصاد آموزش و پرورش مثل هیچ دستگاهی نیست باید این بخش را مورد توجه ویژه قرا داد. این بازده دارد و ارزش افزوده ایجاد می‌کند.»
به امید تحقق آرمان‌های امام و رهبری
حمید نیکزاد، مشاور عالی و زیرآموزش و پرورش و دبیر ستاد همکاری‌ها
