فراز و فرودهای پیاده‌روی اربعین در دوران حکومت صدام و پس از آن

هادی انصاری، نویسنده آثار دینی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره عظمت پیاده روی اربعین گفت: ندای حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و پژواک ندای «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی» ایشان در سال 61 هجری و در ظهر عاشورا، همچنان در فضای هزار و چهارصد سال گذشته منتشر بوده و تاکنون این ندا را نه تنها شیعیان و مسلمانان بلکه تمام آزادمردان جهان و همه پیروان ادیان و مذاهب الهی می‌شنوند و نتیجه آن هم امواج اقیانوس خروشانی است که از سراسر جهان به عراق و سرزمین عشق، شور و حماسه یعنی کربلا به عنوان بهشت روی زمین سرازیر می‌شوند.

وی ادامه داد: در تاریخ آمده است که وقتی حضرت ابراهیم(ع) کعبه را بنا کردند جبرئیل فرود آمد و خدمت ایشان عرض کرد ای رسول‌ الله، ندای حج را به مردم بدهید لذا آن حضرت به چهار سوی نقطه‌ای که ایستاده بودند و الان به مقام ابراهیم مشهور است، حج را ندا دادند و در روایت است که ندای ایشان به دستور الهی در وجود تمام خداجویان و یکتاپرستان جهان تا روز قیامت قرار گرفته است. رخداد اربعین و ندای «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی» نیز با خواسته دستگاه الهی همچون ندای ابراهیم، فرازمانی و فرامکانی است و تمام مرزهای جغرافیایی و تاریخ را درنوردیده و مبدل به حرکت عظیم اربعین شده است.

 

انصاری افزود: از سال61 هجری تاکنون پیاده‌روی اربعین فراز و فرودهای زیادی داشته اما هیچگاه زیارت اربعین با پای پیاده، قطع نشده است همچنان که در طول تاریخ، طواف کنندگان بر گرد کعبه کم و زیاد داشته و اما قطع نشده و در طول تاریخ، مشکلات فراوان و شکنجه‌های بسیار نتوانسته مانع از حرکت اربعین شود. از سوی دیگر ائمه(ع) برای اظهار وجود شیعه و مکتب اهل بیت(ع) اصرار داشته‌اند که یکی از علائم مؤمن، زیارت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در روز اربعین است. 

وی یادآور شد: بدون تردید حرکتی به این عظمت با حضور افرادی از ادیان و مذاهب مختلف در جهان نمونه دیگر ندارد. در این پیاده‌روی اربعین از پیر و جوان و کودک و زن مرد و حتی افرادی معلول وجود دارند که صدها کیلومتر را با پای پیاده می‌آیند تا عشق و ارادت خود به امام حسین(ع) را نشان دهند و با دیدن گنبد ایشان اعلام همبستگی می‌کنند. این مسیری است که انسان، روحانیت و معنویت عجیبی را در آن احساس می‌کند و این نشان می‌دهد آینده از آن امام حسین(ع) و این مکتب است چراکه با وجود تبلیغات منفی زیادی که در فضای مجازی می‌شود جوانان بسیاری در این مراسم حضور دارند؛ جوانانی که انسان تصور نمی‌کند که حتی نماز بخوانند اما در حین نماز شب، خضوع و خشوع آنها را به خوبی مشاهده می‌کنیم.

 

این نویسنده آثار دینی تصریح کرد: قلب و پیکر بسیاری از مردم در کنار اباعبدالله است اما تا کسی شخصاً در این راهپیمایی حضور پیدا نکند به زیبایی‌های این مسیر و همگرایی و همنوایی زائران پی نمی‌برد. در این مراسم افرادی از نژادهای مختلف جمع شده‌اند لذا شاید نتوان با زبان حق مطلب را درباره عظمت این راهپیمایی بیان کرد. در دوران حکومت بعثی‌ها و با کشتارهایی که انجام دادند که تشابه بسیاری با دوران متوکل دارد، عملاً پیاده‌روی اربعین به شکل ظاهری و در جاده‌ها از بین رفت اما در باطن افراد وجود داشت. علمای حوزه علمیه نجف اشرف، سردمدار احیای این حرکت بوده‌اند و جاده علما که جاده‌ای در کنار نهر فرات است به خوبی بیانگر این مسئله است.

 

انصاری ادامه داد: در دوران معاصر مرحوم آیت‌الله سیدمحمود حسینی شاهرودی، از بانیان این کار بوده‌اند. ایشان شب‌های جمعه، ایام زیارتی، عرفه، اربعین و حتی زمانی‌که مشکل فقهی پیدا می‌کردند نذر می‌کردند پیاده به زیارت امام حسین(ع) بروند لذا روایت است که بیش از دویست بار در طول عمر نود و چند ساله خود موفق به پیاده‌روی تا کربلا شدند و از وی با عنوان احیاگر قرن در مورد پیاده‌روی اربعین یاد می‌شود. در دوران بعثی‌ها شرایط به گونه‌ای بود که کسی نمی‌توانست در طول روز این‌کار را انجام دهد بنابراین هزاران نفر شبانه این سنت را ادامه می‌دادند تا اینکه بعد از سقوط بعثی‌ها و آگاه شدن مردم، سال به سال شاهد حرکت میلیونی مردم از سراسر جهان هستیم و از مسیحیان، اسماعیلیه، زیدیه و حتی یهودیان در این پیاده‌روی حضور پیدا می‌کنند و نام اباعبدالله، امروزه به موضوعی برجسته در تمام جهان تبدیل شده است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در روایات آمده وقتی امام عصر ظهور می‌کنند بعد از معرفی خودشان، به جای اینکه بگویند من فرزند رسول خدا هستم، خودشان را با نسبت به اباعبدالله(ع) معرفی می‌کنند و این معمایی بود که چرا حضرت خود را به رسول خدا نسبت نمی‌دهند؟ الان متوجه می‌شویم که قیام حضرت اباعبدالله به گونه‌ای شده که نام حسین(ع) برای تمام ملت‌های جهان آشناست و به همین دلیل بسیاری برای دیدن این راهپیمایی و تعداد زیادی هم برای آشنایی با فلسفه این راهپیمایی، به کربلا می‌آیند. در طول سالیان متمادی، افراد زیادی از کشورهای مختلف را دیده‌ایم که با تأثیرپذیری از این مراسم، رو به اسلام آورده و مذهب شیعه را انتخاب کرده‌اند.

 

انصاری در پایان بیان کرد: انسان نمی‌تواند با زبان، این حرکت را که با حضور افرادی از فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف و با تواضع برگزار می‌شود و شعار همه آنها «حب الحسین یجمعنا» است وصف کند. اقیانوسی خروشان از اطراف کربلا به سوی این شهر سرازیر می‌شود و حتی در روزهای بعد از اربعین نیز تمام جاده‌های منتهی به کربلا مملو از جمعیتی از ملیت‌های مختلف است. حرکت در خیابان‌های کربلا و خیابان‌های منتهی به آن به سختی صورت می‌گیرد و مسیری دو سه دقیقه‌ای را باید بعضاً در نیم ساعت طی کرد.