هدایت امام(ره) و روحیه معنوی رزمندگان موجب پیروزی در جنگ شد + فیلم

سرتیپ حسین شکوهی از فرماندهان باسابقه ارتش در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره 8 سال دفاع مقدس و جنگ نابرابر با رژیم بعثی عراق و از روزهای حضورش در فرماندهی عملیات‌های گوناگون در مناطق مختلف کشور سخن گفت.

مشروح این گفت‌وگو را بخوانید؛

ایکنا ـ در ابتدا لطفا خودتان را معرفی بفرمایید تا خوانندگان بیشتر با سوابق شما آشنا شوند.

سرتیپ ستاد حسین شکوهی، معاون پژوهش و مطالعات راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس هستم. در سال 59 و قبل از آغاز جنگ تحمیلی وارد دانشگاه افسری امام علی(ع) شدم که اولین روزها مصادف با تجاوز رژیم بعث عراق به کشور شد. آن زمان شهید نامجو، فرماندهی دانشگاه افسری را بر عهده داشتند. همزمان با ورود ما به دانشگاه افسری، دانشجویان سال دوم و سوم در آبادان بودند، یعنی شرایط به گونه‌ای بود که مسئولین نظام، تصمیم گرفته بودند این دانشجویان که هر کدام از آنها قرار بود فرمانده یک گروهان باشند را به عنوان رزمنده در جبهه خرمشهر و آبادان به کار بگیرند و آموزش‌ها را در میدان عمل بیاموزند.

من از سال 62 تا سال 70 که طرح رجعت ارتش به پادگا‌ن‌ها صورت گرفت، فرمانده گروهان در جبهه پنجوین بودم. بعد از آن هم در سال‌های مختلف و در مناطق عملیاتی جنوب غرب و همچنین جنوب شرق کشور و در مبارزه با اشرار و قاچاقچیان مواد مخدر، فرماندهی گروهان این عملیات‌ها را بر عهده داشتم. فرمانده تیپ 3 لشکر 21 آذربایجان، فرمانده لشکر خرم آباد، فرمانده لشکر 64 ارومیه، فرمانده قرارگاه فارس و معاون آموزش نیروی زمینی، رئیس اداره تربیت و آموزش ستاد کل نیروهای مسلح، و اکنون نیز معاون پژوهش پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس و به عنوان یک معلم در دانشگاه عالی دفاع ملی، عضو هیئت علمی هستم.

ایکنا ـ با توجه به تحرکات برخی کشورها در مرزهای کشور، آیا جنگ و درگیری نظامی ایران قبل از آغاز دفاع مقدس شروع شده بود؟

دفاع مقدس در کشور ما به عنوان بخش مهمی از هویت انقلاب اسلامی است. به محض پیروزی انقلاب اسلامی، دشمنان ما حرکات خودشان را با ایجاد هرج و مرج در استان‌های مرزی کشور آغاز کردند، ولی با رهبری امام راحل و تلاش نیروهای مسلح آرامش به کشور بازگشت. هنوز زمان زیادی از انقلاب نگذشته بود که رژیم بعثی عراق با تحریک استکبار جهانی، به ایران حمله کرد، ولی با مدیریت مدبرانه امام خمینی(ره) و بسیج ملی که در کشور شکل گرفت، توانستیم در مقابل این حمله مقاومت کنیم.

بسیج ملی دارای 5 مولفه است، اصلی‌ترین مولفه بسیج ملی، رهبری است که امام(ره) با آن روح الهی خود توانستند این بسیج ملی را رقم بزنند. ایشان این روح بزرگ را در فرماندهان دفاع مقدس هم دمیدند. یعنی اکثر فرماندهان ارتش، سپاه، بسیج، نیروهای جهاد، نیروهای مردمی و جوان بودند، اینها در سال‌های اول جنگ تجربه آنچنانی نداشتند و در طول سال‌های جنگ تجارب خودشان را روز به روز کامل‌تر کردند و امروزه تعدادی از آنها به شهادت رسیدند و عده‌ای جانباز شدند. آنهایی که ماندند، تجارب خودشان را سینه به سینه منتقل کردند و امروز در دانشگاه‌های ما این آموزه‌ها تدریس می‌شود.

دومین مولفه بسیج ملی، ملت شهید پرور ایران بود که دیدیم چطور در جنگ حضور داشتند. سومین مولفه ایدئولوژی و جهان‌بینی اسلامی بود، ما چیزی به نام جنگ در اسلام نداریم. کشورهای مختلف دنیا جنگ را برای کشورگشایی، منافع سیاسی و اقتصادی  دنبال می‌کنند، اما ما در اسلام کلمه جهاد را داریم یعنی جهد، تلاش و کوشش در راه رضای خداوند. من به جرئت می‌گویم هیچ‌گونه منافع مادی برای نیروهای ارتش، سپاه، بسیج، و همه آن‌هایی که در دفاع مقدس بودند، وجود نداشت. حتی فکر و تصورش هم نبود. چهارمین مولفه، انگیزه است. کدام جذبه و نیرویی باعث می‌شود زندگی و خانواده را رها کنند و به جبهه‌ها بیایند. اعتقادم این است که آن انگیزه‌ها هم الهی بود. آخرین مولفه بسیج ملی در مقابل این جنگ سخت، سازماندهی بود. مستشاران خارجی از کشور رفته بودند و ارتش به این باور رسیده بود که باید هواپیماهای فوق پیشرفته، جنگنده‌ها، بمب افکن‌ها، شناورها و تانک‌ها را به تنهایی آماده به کار نگه دارد. نیروهای خارجی باور نمی‌کردند که نیروهای ارتش بتوانند خودشان روی پای خودشان بایستند. پس باورپذیری این امر در دل و جان رزمندگان، نیاز به سازماندهی دارد.

در تمام سال‌های دفاع مقدس، دانشگاه‌های افسری تعطیل نبود. تمام وزارتخانه‌ها پای کار بودند، وزارت ارتباطات، بحث برقراری ارتباط و تعاملات شبکه‌ای را فراهم می‌کرد. وزارت بهداشت به رزمندگان مجروح در جنگ، خدمات بیمارستانی ارائه می‌داد، وزارت راه و شهرسازی، اقدام به راه‌سازی در شهرها و روستاها می‌کرد. ما دیدیم بسیج ملی برای مقابله با این بحران سخت با هدایت حضرت امام(ره)، دولت محترم و همه فرماندهان نیروهای مسلح به خوبی انجام شد تا در طول این هشت سال حتی یک متر از خاک کشور عزیزمان را تسلیم دشمن نکنیم. جنگ تحمیلی ما طولانی‌ترین جنگ تاریخ معاصر است.

ایکنا ـ دستاوردها و ادوات نظامی ایران در مقابل هجوم احتمالی دشمن به کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فرماندهان ما در طول سال‌های دفاع مقدس نیروهای جوان بودند، ولی این جوان بودن فرماندهان باعث نشد که ما در دفاع مقدس از علم و فناوری فاصله داشته باشیم، علیرغم آن غافلگیری که در سال اول جنگ صورت گرفت، ولی نیروهای مسلح کشور بلافاصله اقدام به تثبیت دشمن در خاک خود کردند. دشمنی که قصد داشت ظرف دو هفته خوزستان را تصرف کد و به تهران برسد. صدام تصور می‌کرد که به دلیل عدم ثبات در دولت سریع به اشغال پایتخت و در نهایت ایران خواهد پرداخت، ولی نیروهای مسلح ما اولین کاری که می‌کنند در اصطلاح نظامی حرکت برای اخذ تماس است. تعدادی از لشکرهای ما مثل لشکر 92 زرهی خوزستان و لشکر 81 زرهی کرمانشاه که در خط مقدم بودند بلافاصله با دشمن تماس برقرار کردند. تیپ 37 زرهی یا نیروهای سپاه و بسیج که در شهرهای مرزی بودند وارد درگیری با نیروهای متجاوز عراق شدند. اما عمده قوای ما در سایر استان‌های کشور بود. نیروی هوایی 190 فروند هواپیما را بلند می‌کند و اقدامات تدافعی در مقابل این حمله انجام می‌دهد. در یک عملیات بزرگ نیروی دریایی ما نیروی دریایی عراق را با آسیب جدی روبرو می‌کند و سکوهای نفتی البکر و الامیه را هدف حمله قرار می‌دهد. نیروی زمینی ارتش و سپاه شروع به عملیات آفندی در مقیاس کوچک می‌کنند، اما به دلیل عدم اتفاق و اتحاد لازم در دولت وقت ایران، توفیقات زیادی حاصل نمی‌شود، تا با روی کار آمدن دولت شهید رجایی انسجام کاملی بین نیروها به وقوع می‌پیوندد و در طول یک سال مقاومت و انجام 150 عملیات آفندی کوچک، اولین عملیات آفندی ما برای خارج کردن نیروهای رژیم بعث عراق روی می‌دهد و موجب شکستن حصر آبادان می‌شود.

اما در پاسخ به پرسش شما، ما در سال‌های دفاع مقدس تمام سلاح، تجهیزات، مهمات و حتی آموزش‌هایمان غربی بود. در طول این 8 سال کشورهای مختلف از جمله کشورهای همسایه به رژیم بعثی عراق از طریق در اختیار قرار دادن حریم آسمان و زمین کمک می‌کردند، ولی در مقابل، کشور ما هیچ‌گونه تسلیحات و امتیازی از کشورهای دیگر دریافت نمی‌کرد. به همین جهت خودمان به فکر تولید افتادیم، الان تمام آموزش‌های ما توسط دافوس ارتش و به صورت بومی انجام می پذیرد. همه آیین‌نامه‌ها و طرح درس‌ها توسط اساتید خودمان تنظیم می‌شود. سلاح و تجهیزات توسط نیروهای مسلح کشور، طراحی و تولید می‌شود. امروز ایران با استفاده از تجربیات جنگ 8 ساله، صاحب علم و فناوری در عرصه تولیدات تسلیحاتی با تکیه بر دانش نظامی روز است.

ایکنا ـ از سال‌های حضور در دفاع مقدس، خاطره‌ای قرآنی به خاطر دارید؟

ما در اسلام مفهوم جهاد را داریم. رزمندگان جمهوری اسلامی ایران اعم از ارتش، سپاه، بسیج، ژاندارمری یا به تعبیر امروز نیروی انتظامی و همه نیروهای دیگر با نیت الهی به صحنه آمدند. رزمندگان در سخت‌ترین شرایط جنگ هم از برگزاری کلاس‌های قرآن غافل نمی‌شدند. خاطرم هست با یکی از علما به مناطق جنگی رفته بودیم، یکی از رزمندگان به ایشان گفت من در برخی اوقات نمازم را به دلیل حضور در میدان جنگ و سختی شرایط در حال حرکت می‌خوانم و آداب ادای این فریضه را مطابق دستور وارده انجام نمی‌دهم، این عالم بزرگوار فرمودند حاضرم همه نمازهایم را بدهم و نمازهای تو را بگیرم.

تمام وجود رزمندگان برگرفته از روحیه الهی و معنوی بود و اگر غیر از این بود پیروزی‌ها بدست نمی‌آمد. به جرات به شما می‌گویم از نظر توان رزمی و تعداد ادوات جنگی، دشمن با ما به هیچ عنوان قابل قیاس نبود. از نظر تجهیزات نیروی هوایی، ما در ابتدای جنگ برتری داشتیم، ولی این امر برای ابتدای جنگ بود. نیروی هوایی ما تمام فرودگاه‌های عراق را بمباران کرد. همزمان با  تحریم ایران توسط دیگر کشورها، بیش از 200 نفر از خلبانان ما شهید شدند که این به معنی انهدام جنگنده‌ها بود و از طرف مقابل عراق از روسیه و فرانسه و دیگر کشورها آخرین موشک‌ها را تهیه می‌کرد. نیروی زمینی و زرهی ما آسیب می‌دیدند، ولی در مقابل تانک‌ها و تجهیزات عراقی روز به روز نو و جدید می‌شدند. صدام در تمام عملیات‌های خود دست به بمباران شیمیایی می‌زد و شرایط را بسیار سخت می‌کرد. هواپیماهای آواکس آمریکایی که از عربستان بلند می‌شدند  تمرکز نیروهای ما را گزارش می‌کردند. در شرایط بسیار سخت و با اتکا به پشتیبانی الهی و معنوی، جنگ را پشت سر گذاشتیم.

در تعریف قدرت؛ از توانایی‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی، مدیریتی، ژئوپلیتیکی و اجتماعی صحبت می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های شدید، امروزه یک قدرت در منطقه و جهان شناخته می‌شود که هیچ وابستگی به شرق و غرب ندارد و دارای استقلال کامل است. ما در طول 8 سال دفاع مقدس به تمامی قوانین بین‌المللی پایبند بودیم، ولی صدام هیچ‌گونه تبعیتی از قوانین نکرد و حتی مردم کشور خود را تحت حمله شیمیایی قرار داد. تکیه کشور ما بر مردم خودش است، مردم ولی نعمتان ما هستند، مردم همیشه در صحنه بودند و اقتدار این کشور را رقم زدند. حماسه‌های 8 سال دفاع مقدس سینه به سینه منتقل شده و امیدوارم بتوانیم آنها را حفظ کنیم.