İstanbul’da Hz. Hüseyin’in (a.s) kızları

Çifte Sultanlar türbesinde Hz. Hüseyin’in iki kızı olduğu rivayet edilmektedir. Türbenin Hz. Hüseyin’in kızlarına ait oluşu hakkında bilinenler menkıbelere ve halk inanışlarına dayanmaktadır.

İstanbul’un fethiyle birlikte Bizans'tan tevarüs edilen kilise, manastır ve küçük ibadetgâhların bir kısmı padişah, devlet erkânı ve bazı nüfuzlu şahıslar tarafından cami ve medreseye dönüştürülmüştür. Bu yapıların biri de Koca Mustafa Paşa Camii’dir.

Koca Mustafa Paşa Külliyesi cami, medrese, sıbyan mektebi, imaret, türbeler, hazire, sebiller, Sünbül Sinan Dergâhı ve Zincirli Servi olarak bilinen tarihi ağacı bünyesinde barındırır. Külliyenin avlusunda yer alan türbelerden birisi de halk arasında yaygın olarak Çifte Sultanlar şeklinde tanınan Hz. Kerimeteyn-i Muhteremeyn Hz. Hüseyin’in iki kızının türbesidir.

II. Bayezid şehzâde iken Amasya’da sohbetine katıldığı Muhammed Cemaleddin el-Halvetî (öl. 1493, 1494, 1505) İstanbul’a davet etmiş, Koca Mustafa Paşa da şeyhten İstanbul’da kalmasını rica ederek caminin harimindeki hankâhı ona tahsis etmiştir. Böylece bu tekke Halvetîliğin İstanbul’daki ilk hankâhı olmuştur. Muhammed Cemaleddin’den sonra yerine, şeyhin vasiyeti üzere, Sünbül Sinan olarak tanınan halifesi Yahya b. Ali (öl. 1529) geçmiştir. Sünbüliye adını alan bu tarikat İstanbul’da faaliyet gösteren ilk tarikat kabul edilir.

Koca Mustafa Paşa Camii’nin bulunduğu mekân, Abbasî halifesi Harun er-Reşid veliaht iken 163 (779-780) ve 165 (781-782) yıllarında Bizans’a karşı düzenlenen ve İstanbul’a kadar uzanan seferlerle de irtibatlandırılmıştır. Bu seferlerde İstanbul’un yarısı fethedilmiş ve Bizans imparatoru ile sulh anlaşması yapılmıştır. Bunun üzerine halife, imparatordan küçük bir yer talep etmiş ve o zaman Kızlar manastırı bulunan bu semtte kale inşa etmiştir.

Koca Mustafa Paşa külliyesi içinde avlunun ortasında yer alan tarihî mekânlardan biri Çifte Sultanlar olarak bilinen açık türbedir. Bu türbede medfun bulunan Çifte Sultanların Hz. Hüseyin’in iki kızı olduğu rivayet edilmektedir. Türbenin ne zaman inşa edildiği bilinmemektedir. Türbenin Hz. Hüseyin’in kızlarına ait oluşu hakkında bilinenler menkıbelere ve halk inanışlarına dayanmaktadır.

Türbe II. Mahmud zamanında (1808-1839) tamir edilmiş ve bugünkü görünümünü almıştır. Sünbül Efendi’yi ziyarete gelen II. Mahmud’un dikkatini avludaki türbe çekmiş, türbenin Hz. Hüseyin’in çocuklarından birinin Bizans’a esir düşen kızına ait olduğunu öğrenince 1228 (1813) yılında buraya türbe yaptırmaya karar vermiştir.

Padişah tamir öncesinde türbe hakkında vakanüvis Hoca Asım Efendi’den bilgi istemiştir. Asım Efendi, Hz. Hüseyin zamanında Rumeli bölgesinde bir savaşın vuku bulmadığı, dolayısıyla kızlarından birinin Bizans’a esir düşmesinin mümkün görünmediği cevabını verir. Yine de burada medfun olan kişinin Hz. Hüseyin’in neslinden bir şerif olması ihtimalinden dolayı türbenin yapılmasını tavsiye eder (5 Receb 1228/4 Temmuz 1813).

(Ertuğrul Ertekin'in makalesinin bir bölümünden alınmıştır.)