پرویز قاسمی، کارشناس ارشد مسائل فرهنگی روسیه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) ضمن بیان این مطلب گفت: درگذشت محمد نوری عثماناف، مترجم قرآن کریم به زبان روسی، اسلامشناس، شرقشناس و ایرانشناس روس در سن 91 سالگی خبری ناگوار از داغستان روسیه بود.
وی افزود: نوری عثماناف در دوران حیات عناوین و افتخارات علمی زیادی را کسب کرد که از آن جمله کسب مدرک دکترای علوم زبانشناسی (فیلولوژی)، فعالیت به عنوان استاد گروه زبانشناسی ایرانی و ترکی، ریاست انستیتو اسلامشناسی دانشگاه دولتی داغستان و عضویت در انستیتو اندیشههای اسلامی پادشاهی اردن بود.
پرویز قاسمی یادآور شد: عثماناف متولد سال 1924 در شهر ماخاچ قلعه داغستان بود. درسال 1954 دکترای ادبیات فارسی را از دانشگاه دولتی مسکو دریافت کرد و پس از مطالعات و پژوهشهای فراوان، در سال 1981 به کسب رتبه پروفسوری این دانشگاه نائل آمد.
قاسمی ادامه داد: وی مؤلف بیش از 250 اثرعلمی است. اولین ترجمه قرآن کریم عثماناف به زبان روسی در سال 1995 چاپ و منتشر شد. به باور اهل فن، این اثر بهترین ترجمه آکادمیک از قرآن به زبان روسی است.
انتقال دقیق مفاهیم قرآن از ویژگیهای ترجمه قرآن عثماناف است
کارشناس ارشد مسائل فرهنگی روسیه با اشاره به انتقال دقیق مفاهیم کلام وحی به مخاطب در ترجمه قرآن عثماناف بیان کرد: عثماناف در این ترجمه نهایت تلاش خود را به کار برد تا مفاهیم قرآنی ترجمه شده را با دقت به مخاطبانی که با زبان عربی آشنایی ندارند، منتقل کند.
وی بیان کرد: دومین چاپ این اثر درسال 1999 و سومین چاپ نیز در سال 2007 میلادی منتشر شد. عثماناف به خاطر تألیف اثری به نام «قرآن کریم؛ ترجمه آکادمیک و تفسیر» درسال 2002 میلادی مفتخر به دریافت جایزه دولتی فدراسیون روسیه در زمینه علوم و فنون شد. در سال 2003 نیز عنوان خادم برجسته علوم روسیه به وی اعطا شد.
کارشناس ارشد مسائل فرهنگی روسیه تصریح کرد: متن انتقادی شاهنامه فردوسی که حاصل تلاش وی به همراه رستماف، از دیگر پژوهشگران روس است و سبک شعر فارسی تاجیکی، از آثار برجسته وی در زمینه ادبیات کلاسیک فارسی محسوب میشود که به وی شهرت جهانی بخشیده است. ترجمه دفتر دوم مثنوی مولوی از دیگر آثار قلمی این پژوهشگر فقید داغستانی است.
پرویز قاسمی اظهار کرد: عثماناف یکی از اعضای تیمی بود که زیر نظر پروفسور یوری روبینچیک، یکی از قدیمیترین ایرانشناسان روسیه، فرهنگ فارسی به روسی معروف به فرهنگ «روبینچیک» را تدوین کرد. پروفسور عثماناف علیرغم کهولت سن تا آخر عمر علاوه بر راهنمایی پایاننامههای دکتری پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی به پژوهشهای خود بر روی علوم قرآنی ادامه داد.
عثماناف؛ حائز اولین جایزه ادبی سعدی
وابسته فرهنگی اسبق ایران در تاتارستان یادآور شد: در مراسم افتتاحیه کنفرانس بینالمللی میراث ایرانی در قفقاز در سال 1393 و همزمان با بزرگداشت نودسالگی پروفسور محمد نوری عثماناف، اولین جایزه ادبی سعدی (لوح جایزه و مبلغ پنج هزار یورو جایزه نقدی) توسط رایزنی فرهنگی ایران در روسیه به این پژوهشگر برجسته مطالعات اسلامی و ایرانی در روسیه و قفقاز اعطا شد.
وی در پایان گفت: برای اعطای این جایزه پیامی نیز از سوی ابوذر ابراهیمیترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی خطاب به عثماناف ارسال شده بود که متن آن در هنگام اعطای جایزه توسط وابسته فرهنگی رایزنی قرائت شد. در فرازی از این پیام آمده بود:
«اکنون که همزمان با گرامی داشت نود سالگی شما به افتخار دریافت اولین جایزه ادبی سعدی نائل میشوید، به نمایندگی از جامعه فرهنگی و علمی ایران عزیز، ضمن تقدیر از تلاشهای سترگ شما در معرفی معارف اسلامی و ادبیات و فرهنگ ایرانی به جامعه روسزبان، برایتان در همه مراحل زندگی سلامتی و شادکامی آرزو مینمایم.
بیشک آثار گرانقدر شما که چونان ستارگانی درخشان در آسمان فرهنگ و دانش اسلامی و ایرانی میدرخشند به ویژه ترجمه ارزنده شما از قرآن کریم و مشارکت مؤثرتان در ترجمه مثنوی مولوی و نیز فرهنگ فارسی به روسی، نام و یاد شما را تا ابد در ذهن و زبان پژوهشگران و فرزانگان روسیه زنده و جاوید نگاه خواهد د اشت.»