محمد حسین ریاحی، استاد و پژوهشگر تاریخ، در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، با اشاره به سوم اردیبهشت، روز بزرگداشت شیخ بهایی اظهار کرد: شیخ بهایی به عنوان یک شخصیت بزرگ و مبتکر دوره صفوی در عرصه علم و فناوری شناخته شده است و یکی از مهمترین شخصیتهای دوران شاه عباس اول که دورهای بسیار درخشان در عصر صفوی بود، تلقی میشود.
وی افزود: در شخصیت شیخ بهایی جامعیتی وجود دارد که در کمتر کسی از میان معاصران او به چشم میخورد. وی در عرصههای مختلف به ویژه در زمینه ادبیات و فرهنگ یکهتاز و بینظیر بود و ظرافت، تنوع، زیبایی و غنای اشعارش در ادبیات فارسی فوقالعاده است.
ریاحی بیان کرد: امروز کسانی که در زمینه آواز و موسیقی دستی بر آتش دارند، از تصنیفات و اشعار شیخ بهایی بهره میبرند و از مضامین آن به عنوان مضامین فوقالعاده استفاده میکنند.
این استاد و پژوهشگر تاریخ تصریح کرد: شیخ بهایی در عرصههای مختلف ارزشمند ظاهر شده است. وی در علوم دینی به خصوص فلسفه و فقه تبحر داشت و در زمینه فقه، اولین رساله به زبان فارسی را با عنوان جامع عباسی تألیف کرد. وی همچنین با تألیفات خود در مباحث کلامی و اعتقادی مورد توجه عالمان و اندیشمندان قرار گرفته است.
وی ادامه داد: شیخ بهایی مسئولیتها و مناصب متفاوتی را بر عهده داشت، اما با این حال از ریا و تظاهر بر حذر بود و به عنوان یک شخصیت پارسا و کاملا فرهیخته مورد توجه همگان قرار داشت. وی عنصری کارساز در عرصه تاریخ و فرهنگ و ارزشهای تشیع محسوب میشود و هدایتگریهای وی در زمانی که امکان گرفتار شدن دولت صفوی در گردابهای مختلف از طریق صوفیها وجود داشت، کمکی قابل توجه به حساب میآید.
ریاحی اضافه کرد: آن چیزی که اصفهان و بعضی از شهرهای مجاورش دارا هستند و بعضی از مسائلی که در مورد شیخ بهایی سینه به سینه نقل شده است، حکایت از تأثیرگذاری این شخصیت در آثار و بناهای ماندگار اصفهان در عصر صفوی دارد، اینها همه ارزشمند بوده و میتواند نشانی از نبوغ و ویژگیهای شیخ بهایی در صنایع و هنر شهرسازی باشد.
وی گفت: بعضی از آثار تاریخی که به شیخ بهایی منصوب شده است، با طراحی و نظریهپردازی وی انجام شده و برخی دیگر از این آثار مربوط به پیش از عصر او مثل منارجنبان و یا بعد از عصر او مانند مدرسه چهار باغ است؛ اما تعدادی از بناها مانند میدان نقش جهان و یا ساختمان مسجد جامع عباسی و کارهایی چون جهتدهی قبله و ساعت شاخص و ساخت شهر نجف آباد به شیخ بهایی منصوب شده است.
این استاد و پژوهشگر تاریخ افزود: آثار دیگری که به شیخ بهایی نسبت داده شده، یکی حمامی است که با یک شمع روشن میشده و دیگری طومار زاینده رود است که هر دو محل بحث و بررسی است.