امام‌زادگان پنج‌تن، نگینی در دهستان تبادکان

تبادکان یکی‌ از دهستان‌های هفتگانه بخش ارداک در بخش مرکزی و در فاصله 43 کیلومتری از مرکز مشهد است که حدود 500 خانوار در روستا زندگی می‌کنند و با جمعیت سیار حدود 1700 نفر جمعیت دارد که در روزهای پایانی هفته به روستا می‌آیند.

از این سرزمین، دانشمندان نامی و عالیقدر برخاسته‌اند. تبادکان مشهد دارای پنج امام زاده از نوادگان امام چهارم شیعیان است و براساس مستنداتی در سابق الایام محلی در کوی طلاب فعلی به نام پنج تن بوده که در حال حاضر نیز به همین نام است و زائران امام‌زادگان تبادکان با تشریفات خاصی برای زیارت این پنج تن حرکت می‌کردند. همانطوری که در قدیم ماشین و هواپیما نبود زائران حضرت رضا(ع) مقید بودند، چون به روستای اسلام قلعه که حدود دو فرسخی حرم مطهر رضوی می‌رسیدند، همگی پیاده می‌شدند و بالای کوهی به نام گنبد که مدفن امامزادگان بود، می‌رفتند و بعد از عرض ارادت به ساحت مقدس امام رضا(ع)، با پای پیاده به زیارت حرم امام رضا(ع) مشرف می‌شدند.

این امام‌زادگان در سال 1386 به وسیله اهالی روستا کشف و توسط کارشناسان امور دینی تایید شدند. سنگ کوچک کشف شده متعلق به سید میرزا محمد ملقب به آقای سیادت بوده که از بزرگان علم و نویسندگان کتب و سنگ بزرگ متعلق به سیدامیر حسین فرزند میرشمس الدین ملقب به نقیب بوده که به شجره نامه سادات کاملا عالم بوده است. سید امیر حسین در زیر سنگ بزرگ دفن شده و طبق تحقیقات صورت گرفته ایشان فرزندی به نام سیدکمال الدین محمود داشته که در سال 887 هجری وفات کرده و تاریخ سنگ وفات قبر پدر کمال الدین میرزا در سال 871 هجری است. دو قبر دیگر از این پنج تن متعلق به سید امیرکمال الدین محمود و بی بی فاطمه است و سنگ مزار این دو امام زاده به سختی خوانده می‌شود .

ارتفاع سنگ امیر کمال الدین محمود یک متر، عرض آن 90 سانتیمتر و طول آن 220 سانتیمتر است. همچنین سنگ مزار امیر حسین که پدر سیدکمال الدین است، 80 سانتیمتر عرض، 70 سانتیمتر ارتفاع و دو متر طول دارد و سه سنگ دیگر دارای عرض و ارتفاع 40 سانتیمتر و طول 150 سانتیمتر هستند و بر اساس شواهد و قراین نسب این پنج تن به امام زین العابدین(ع) می‌رسد.

پس از آن شجره نامه‌هایی به نام فاطمه خاتون (دختر امیر)، سید امیر حسین (پسر امیر)، سید امیر کمال‌الدین (پدر) و سید کمال‌الدین محمود (نوه) کشف شد که گواهی کاملی بر صحت این نوشته ها و اطلاعات است و اکنون با گذشت چند سال از کشف این امام‌زاگان حدود 400 تا 500 میلیون جهت ساخت و تجهیز این آرامگاه هزینه شده است.

پنج سنگ ‌نوشته موجود در ضریح امامزادگان تبادکان حدود 6 قرن روی قبور آن‌ها بوده است و اهالی در این مدت قبور را به‌عنوان قبور متبرک سادات زیارت می‌کرده‌اند. از آنجا که سنگ‌ها شکیل و خاص و دارای طرح و نقش زیبا و نوشته‌هایی به خط کوفی و ثلث هستند، از نظر آثار قدمت و میراث‌فرهنگی باارزش و درخور توجه‌اند. این درحالی است که حتی برخی از سازمان‌ها و نهادها خواستار این بودند که سنگ‌ها را به محل مناسبی مثل موزه منتقل کنند تا هم از تخریب و دستبرد در امان بمانند و هم در معرض دید عموم قرار بگیرند که با مخالفت و ممانعت اهالی روستا قرار گرفته‌اند و تصمیم بر آن می‌شود تا بنایی روی قبور قرار بگیرد و سنگ‌ها را حفاظت کند.

اکنون پس از 14 سال از کشف این قبور مطهر، آستان مقدس امامزادگان تبادکان ملجا و پناهگاهی برای عاشقان و دلدادگان به دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت شده و سالانه پذیرای خیل عظیمی از زائران و مجاوران است.

حجت‌الاسلام حمید حامدی، مدیر اجرایی آستان مقدس امام‌زادگان تبادکان، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، بیان کرد: در شرایط عادی این مکان مقدس سالانه پذیرای بیش از چهار میلیون زائر ایرانی و خارجی است.

تشرف 500 هزار زائر خارجی

وی افزود: حدود 500 هزار زائر خارجی از کشورهای حاشیه خلیج فارس ، افغانستان و... در سال به زیارت این آستان مقدس مشرف می‌شوند، اما در سال جاری با توجه به محدودیت سفرها هیچ زائری از کشورهای خارجی نداشته‌ایم.

مدیر اجرایی آستان مقدس امام‌زادگان تبادکان تصریح کرد: در خصوص زائران ایرانی نیز در سال جاری با توجه به شرایط کرونا بعد از بازگشایی بقاع متبرکه، تاکنون پذیرای یک میلیون زائر در این آستان مقدس بوده‌ایم.

حامدی ادامه داد: برنامه‌های فرهنگی زیادی در ایام و مناسبات مختلف سال در آستان مقدس اما‌م‌زادگان با حضور زائرین و مجاورین اجرا می‌شود که در حال حاضر به‌علت شیوع کرونا، این فعالیت‌ها محدود شده است، اما با توجه به طرح همدلی و در راستای اجرای منویات رهبری، تهیه و توزیع بیش از 1000 بسته معیشتی انجام شد، ضمن اینکه 20 راس گوسفند نیز برای توزیع بین افراد نیازمند ذبح شده است.

مدیر اجرایی آستان مقدس امام‌زادگان تبادکان برگزاری نماز جماعت، برپایی کلا‌س‌های معرفتی-اخلاقی و برگزاری کلاس قرآن را از دیگر فعالیت‌های فرهنگی این آستان مقدس برشمرد و افزود: برپایی مراسم ولادت و شهادت اهل‌بیت(ع) و برپایی مراسم در ایام و مناسبات ملی در این آستان برگزار می‌شود. همچنین طرح‌های آرامش بهاری، نشاط معنوی، ضیافت الهی و... از دیگر برنامه‌هایی است که همه ساله برگزار و در صورتی که در سال جاری نیز ابلاغ شود، با توجه به استقبال زائران و مجاوران در سال‌های گذشته در دستور کار است.

حامدی ابراز کرد: در این آستان در حال حاضر مهد قرآن با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی در دو نوبت برای کودکان فعال است، ضمن اینکه کلاس تربیت فرزند نیز ویژه مادران برگزار می‌شود.

وی در خصوص فعالیت‌های عمرانی در دست اقدام این بقعه بیان کرد: بنای فعلی آستان مقدس نیازمند تزئینات داخلی از جمله گچ‌کاری، کاشی‎کاری، آیینه‎کاری و... است، ضمن اینکه مقرر شده تا فضای سرداب نیز سنگ و کاشی کاری شود.

حامدی کاشی‎کاری گنبد، بازسازی و توسعه زائرسراهای این بقعه را از دیگر موارد برای توسعه و تکمیل این آستان مقدس برشمرد و گفت: بنای تربت‎خانه به مساحت 250 متر مربع و مساحت شبستان که به نام مبارک امام سجاد(ع) نامگذاری شده است، حدود 500 مترمربع است که با توجه به طرح جامع توسعه بنا در دستور کار است.

وی اضافه کرد: کف‌سازی صحن، حصارکشی، نصب درب‌های ورودی، بازسازی و توسعه اتاق های زائر باید انجام شود، ضمن اینکه تاکنون بیش از یک و نیم میلیارد تومان برای ساخت و ساز بنای فعلی این آستان صرف شده است.

مدیر اجرایی آستان مقدس امامزادگان تبادکان ابراز کرد: 40 هکتار زمین از سوی اداره منابع طبیعی و بنیاد مسکن واگذار که ساخت آلاچیق و درختکاری در این بخش پیش‌بینی شده که تاکنون بخش از آلاچیق‌ها به حالت نیمه تکمیل بوده و 400 اصله درخت کاشت شده و در سال جاری بنا است 200 اصله دیگر کاشت شود.

حامدی گفت: تعداد 20 اتاق برای اسکان زائران در این آستان بنا شده تا در صورت درخواست زائران امکان اسکان فراهم باشد و هزینه دریافتی از زائر برای امور امام‌زاده صرف می‌شود.

مدیر اجرایی آستان مقدس امام‌زادگان تبادکان بیان کرد: علاوه بر موارد مذکور، احداث آشپزخانه و توسعه سرویس‌های بهداشتی در دستور کار است و برای کلیه عملیات ساخت‌وساز بیش از چهار میلیارد تومان اعتبار لازم است تا امکانات لازم فراهم و خدمات در شان زائر ارائه شود.