توجه به بعد اجتماعی روزه باعث کاهش فقر در جهان می‌شود

به گزارش ایکنا، نشست «روزه در ادیان» شامگاه پنجشنبه، 9 اردیبهشت‌ماه، با حضور اردشیر خورشیدیان، رئیس انجمن موبدان و رهبر زرتشتیان ایران؛ آرش آبایی، محقق و  دین‌پژوه کلیمی و مدرس علوم دینی یهود و یحیی صباغچی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، از سوی مؤسسه پویافکر برگزار شد.

صباغچی در این نشست با اشاره به آیه شریفه 183 بقره «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»، گفت: تقوا در نگاه قرآن ویژگی متقین ذکر شده است؛ یعنی کسانی که خدا با آنهاست؛ در آیه شریفه: «وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ» یا در «...وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَاب» هم بر این موضوع تأکید شده است.

وی با بیان اینکه یکی از ابعاد روزه‌داری بُعد اخلاقی است؛، افزود: همیشه توصیه شده انسان‌ها در روزه‌داری، خلقیات بهتری را در مورد والدین و فرزندان و همسر داشته باشند و خلوتی برای خود با خدا داشته باشند و مشغولیتشان کمتر شود تا بتوانند عبادت و راز و نیاز کنند. خیلی از اوقات ما روزه را نوعی پرهیز از خوردن و آشامیدن تعریف و به آن منحصر می‌کنیم؛ یعنی انسان روزه‌دار از سحر تا افطار لب به خوردنی نمی‌زند و اگر 30 روز روزه به این منوال سپری شود، فکر می‌کنیم موفق بوده‌ایم، ولی جنبه اجتماعی روزه مغفول واقع شده است. پیامبر(ص) فرموده‌اند با گرسنگی و تشنگی خود در این ماه به گرسنگی و تشنگی روز قیامت فکر کنید و بر فقیران و مسکینان صدقه دهید. 

وی با بیان اینکه در برخی روایات بیان شده که فلسفه روزه این است که تا غنی حال گرسنگان را بچشد و به فقیر احسان کند، اظهار کرد: یکی از جنبه‌های مغفول در بین پیروان همه ادیان همین جنبه اجتماعی است؛ روزه باید با خود یک فرهنگی را به همراه بیاورد و منحصر به امساک فرد نباشد؛ میزانی از غذا را که انسان در یک روز ماه رمضان کمتر می‌خورد، باید در اختیار نیازمندان بگذارد تا آنها سیر شوند.

وی اضافه کرد: در حالت عادی ما سه نوبت در روز می‌خوریم، ولی روزه رمضان سبب می‌شود که غذای ما کمتر و دو وعده شود؛ پس یک وعده را باید در اختیار نیازمندان قرار دهیم؛ همچنین وقتی کسی گرسنگی را تجربه کرد، بیشتر درد کسانی را در ک می‌کند که در طول سال به خاطر نداری گرسنه هستند.

استاد دانشگاه شریف با بیان اینکه 66 میلیون کودک در کلاس‌های مدارس ابتدایی گرسنه شرکت می‌کنند، افزود: همچنین طبق آمارها 3.2 میلیارد دلار برای رسیدگی به آنها نیاز است؛ 705 میلیون نفر در جهان غذای کافی برای زندگی فعال و سالم در اختیار ندارند؛ تغذیه نامناسب سبب نیمی از مرگ‌ها در کودکان زیر 5 سال می‌شود؛ یعنی روزی 850 کودک می‌میرند.

وی افزود: روزانه 25 هزار نفر فقط در اثر گرسنگی و سوءتغذیه در دنیا از بین می‌روند، این آمارها برای روزه‌دار واقعی قابل تحمل نیست، روزه برای این است که نگاه اجتماعی انسان به فقرا تقویت شود. امام صادق(ع) فرمودند که روزه به این دلیل واجب است که به ضعفا رحم کنند؛ روزه باید فرهنگ رسیدگی به فقرا و محرومان را در وجود ما تقویت کند.

صباغچی با بیان اینکه صفات اخلاقی صرفاً وابسته به دین نیست و فرد بدون دین هم ممکن است نیکوکار باشد و به دیگران کمک کند، تصریح کرد: ولی دینداری می‌تواند آموزه‌های اخلاقی را عمیق‌تر و اهداف متعالی‌تری را تصویر کند و به انسان‌ها یاد بدهد که با این رسیدگی به فقرا، بعد اجتماعی دینداری و روزه‌داری را تقویت کنند و این بعد جزء مشترکات ادیان مختلف است. اگر روزه را فقط برای خود و ادای تکلیف نگیریم در دنیا اتفاقات بهتری رقم خواهد خورد؛ پیروان ادیان در دنیا چیزی حدود 4 میلیارد جمعیت دنیا را شکل می‌دهند و اگر این فرهنگ اجتماعی روزه و رسیدگی به فقرا و ضعفا در بین افرادی که پایبند هستند، جا بیفتد دنیای بسیار بهتری خواهیم داشت.