ثروت‌های بادآورده فرهنگ کار را تضعیف کرده است
عضو شورای فقهی بورس گفت: در کمال تأسف در کشورمان فرهنگ کار و تلاش در کشور تضعیف شده است و عده‌ای بدون زحمت صاحب ثروت‌های بادآورده شده‌اند و بقیه حسرت زندگی آنها را می‌خورند و این فرهنگ با اسلام سازگاری ندارد.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌نیا، عضو شورای فقهی بورس، 20 اردیبهشت در نشست «بیان قرآن» با ذکر اینکه مال و ثروت مایه بقای فرد و جامعه است، به آیه 5 نساء «وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا» اشاره کرد و گفت: این آیه فرموده است که اموالتان را که سبب بقای شماست به سفیهان ندهید. جالب اینکه ممکن است مال برای سفها هم باشد، ولی در حقیقت برای جامعه است و خدا فرموده که به آنها ندهید؛ زیرا جامعه اسلامی نباید جامعه فقیری باشد.
وی افزود: در آیه آخر سوره مبارکه فتح «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ...»؛ جامعه اسلامی را تصویر کرده و فرموده که چند ویژگی دارد؛ در برابر دشمنان سخت و خشن و در برابر مسلمین مهربانند. بعد جامعه اسلامی را به گیاهی تشبیه کرده که جوانه زده و محکم روی پای خود ایستاده است، یعنی باید اقتصاد قوی و نیز تولید و ثروت در آن زیاد باشد تا به استقلال برسد.
معصومی‌نیا بیان کرد: در سوره هود آیه 61 «وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ هُوَ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي قَرِيبٌ مُجِيبٌ» خدا از قوم صالح خواسته تا در کنار عبادت خدا زمین را آباد کند. خدا حکیم است و به همین دلیل این همه معادن مختلف طلا و نقره و مس و .. را خلق کرده و خلاف حکمت است که بیهوده آفریده باشد، بلکه آنها را برای خدمت به انسان آفریده است. امام علی(ع) فرمود که اگر در جامعه‌ای آب و خاک باشد که منظور امکانات است و با وجود این فقر هم در آن باشد، از رحمت خدا به دور است. این سنت خداست که از استعداد و تفکر و عقل خود بهره و ریشه فقر را از بین ببرید. طبق اسلام، جامعه اسلامی باید آنقدر ثروتمند باشد که فقر ریشه‌کن شود؛ البته ثروت باید عادلانه توزیع شود و هدف اسلام متنعم شدن همه مردم است. در دوره امام زمان آنقدر مردم بهره مند می‌شوند که هیچ فقیری پیدا نمی‌شود.
وی ادامه داد: نظام سرمایه‌داری غرب فقط به فکر افزایش ثروت است و کاری به توزیع عادلانه ثروت ندارد، ولی شهید صدر معتقد بود کسانی که کار می‌کنند باید متناسب با تلاششان سود ببرند و کسانی که نمی‌توانند کار کنند نباید از رفع نیازهای خود ناتوان باشند. اسلام هم درآمد و هم امکانات اولیه را عادلانه توزیع می‌کند. وقتی امکانات عادلانه توزیع شود، افراد توانمند خلق ثروت می‌کنند.
معصومی‌نیا بیان کرد: آیه 18 مؤمنون «وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّا عَلَى ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ»، فرموده که ما از آسمان آب فرستاده و آن را در زمین استقرار دادیم و به واسطه آن به شما رزق دادیم، یعنی منابع آبی خودتان را درست مدیریت کنید. در آیه 19 این سوره هم آمده: «فَأَنْشَأْنَا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ لَكُمْ فِيهَا فَوَاكِهُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ»؛ به واسطه آب‌ها درختانی از نخل و انگور و میوه‌های دیگر برای شما رویاندیم و رزق شما را فراهم کردیم. همچنین در آیه 20 فرمود: وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ؛ خداوند همچنین امکانات دریا را به تسخیر شما درآورده است تا «وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» از مواهب آن بهره ببرید و خدا حیوانات و چهارپایان را منشا تغذیه قرار داد تا از گوشت و شیر آن استفاده کنید. «وَإِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهَا وَلَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ» و زمین را رام شما قرار داد.
وی افزود: قرآن کریم به زهد و دل نبستن به دنیا تأکید فرموده است، ولی از سوی دیگر این عوامل را منشأ قدرت و ثروت می‌داند. خدا عالم را براساس سنن اداره می‌کند؛ در آیه 20 اسراء فرمود: «كُلًّا نُمِدُّ هَؤُلَاءِ وَهَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا»؛ براین اساس، کشوری مسلمان است و کشوری نیست ولی فرموده ما همه را کمک می‌کنیم، یعنی اگر هر کسی تلاش کند، نتیجه تلاشش را خواهد دید. یعنی خدا اجازه داده است که اگر کافری تلاش کرد، از آن استفاده کند و اگر مسلمانی کار نکرد بی‌بهره بماند.
جامعه ثروتمند غافل از خدا سقوط می‌کند
استاد حوزه علمیه اظهار کرد: اگر جامعه‌ای ثروتمند باشد ولی از خدا غفلت کند سقوط می‌کند؛ این هم سنتی الهی است. در مورد قارون فرموده که مردم دوره وی حسرت ثروت او را می‌خوردند. وقتی او از خدا اطلاعت نکرد و وظایف مالی خود را انجام نداد، به زمین فرورفت یا وقتی قوم سبا ناسپاسی کرد سیلی بر آنها جاری و همه نعمت‌ها از آنها گرفته شد. نباید در جامعه اسلامی زهد منفی را تعریف کنیم، بلکه باید کار و تولید را ارزشمند بدانیم تا به دیگران وابسته نباشیم. امام علی(ع) فرمودند که کاری کنید که دیگران به شما نیاز داشته باشند و اگر به آنها نیکی کنید، ارزش‌های اسلامی به شما منتقل خواهد شد. اکنون علت تأثیر فرهنگ غرب بر ما این است که ما محتاج آنهاییم.
معصومی‌نیا بیان کرد: سنت الهی این نیست که فرشتگان ما را یاری کنند. خدا نیروی کار و عقل و امکانات داده است و اگر تلاش کنیم و با خدا و اهل توبه و استغفار باشیم، خدا رحمت خود را از آسمان و زمین می‌فرستد. در سال‌های اخیر روحیه کم‌کاری و تنبلی در جامعه رشد کرده است. ماکس وبر در کتاب اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری، اخلاق پروتستانی را بر خلاف اخلاق کاتولیکی عامل شکوفایی اقتصاد می‌داند، زیرا پروتستان افراد را به کار و تلاش دعوت می‌کند.
عضو شورای فقهی بورس تصریح کرد: امام علی(ع) و ائمه کار می‌کردند. براساس روایت، اگر کسی بار زندگی‌اش را بر گردن دیگری بیندازد ملعون است یا امام علی(ع) فرمودند که العمل شعار مؤمن و العمل رفیق المؤمن. در سالیان اخیر بورس مردم را به طمع انداخت و فرهنگ کار تضعیف شد و همین پول‌ها صرف تولید نشده، بلکه عمدتاً صرف بورس شده است. مقام معظم رهبری در سال 98 فرمودند که یکی از وظایف بزرگ مسئولان این است که ارزش کار را برای افکار عمومی روشن کنند. در مسابقات رادیو و تلویزیون هم کسی با کمترین کار غیرمفید پول زیادی را به دست می‌آورد. آلمان در جنگ جهانی به شدت ویران شد و اکنون به خاطر تولید ثروت، از نظر اقتصادی قدرت اول اروپاست. در کشور ما عده‌ای صاحب ثروت‌های بادآورده شده‌اند و بقیه حسرت زندگی آنها را می‌خورند و این فرهنگ با اسلام سازگاری ندارد. از مسلمات اسلامی این است که پول باید برای خلق ثروت به کار رود و عادلانه توزیع شود.
انتهای پیام
