طاهرآباد کاشان؛ پیشتاز در تربیت حافظان قرآن

منطقه طاهرآباد یکی از توابع شهرستان کاشان است. پیشینه تاریخی این شهر به پیش از اسلام برمی‌گردد و یکی از دلایلی که برای این مدعا می‌توان ذکر کرد، وجود تپه تاریخی «چاله هوت» در این منطقه است. طبق کتاب «سفال و باستان‌شناسی کاشان» تألیف زهره ساریخانی، پس از سیلک، قدمت هفت هزار ساله دارد و محوطه تپه‌ای کم‌ارتفاع از سطح دریا متعلق به ادوار سیلک است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پس از سیلک، دومین مکان استقراری مهم در ادوار پیش از تاریخ حوزه کاشان بوده است. 

نسب‌نامه امامزاده طاهر(ع) را نیز می‌توان تاریخچه مختصر طاهرآباد و درواقع گذری بر پیشینه تاریخی این منطقه بعد از اسلام دانست. این منطقه، مدفن دو امامزاده بزرگوار به نام‌های عباس بن مهدی بن امام زین‌العابدین(ع) و طاهر بن محسن بن امام زین‌العابدین(ع) است که نام طاهرآباد از نام شریف این امامزاده گرفته شده است. 

یادداشت پیش رو قصد دارد چشم‌اندازی اجمالی از طاهرآباد کاشان از جنبه‌های مذهبی، علمی و فرهنگی ترسیم کند. از جنبه مذهبی می‌توان گفت طاهرآباد، محل زندگی علمای دینی و چند تن از بزرگان کاشان بوده است؛ مانند ملامحمدعلی طاهرآبادی که در حدود دو قرن پیش می‌زیست و نامش در کتاب مشاهیر ایران در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی درج شده است. وی در تاریخ علم و فقاهت مشهور بود و مقبره خانوادگی‌اش معروف به «مقبره آقا» در طاهرآباد واقع شده است. 

ملامحمدحسن ناصحی طاهری، یکی از نوادگان ملامحمدعلی و عارف و عالم ربانی است که از او نسخه‌ای خطی از کتاب وافی مرحوم علامه فیض کاشانی به جا مانده و به هنر خوشنویسی، کتابت، تسلط به زبان و خط عربی، وسعت دایره اطلاعاتی و نیز دانش‌های فقهی، قرآنی و حدیثی وی دلالت دارد. 

از طرف دیگر، باید به مراسم دینی و مذهبی این دیار نیز اشاره کرد. تعزیه‌خوانی یکی از این مراسم است که سابقه‌ای حدود ۱۵۰ سال دارد، با توجه به اینکه كاشان، مهد تعزيه ايران شناخته شده و طاهرآباد یکی از گروه‌های تعزیه‌خوانی فعال در مجموعه نمایش‌های آیینی شهرستان را به خود اختصاص داده است.

همچنین می‌توان از جلسات هفتگی قرائت قرآن یاد کرد که سابقه‌ای بیش از ۶۰ سال دارد و جزو قدیمی‌ترین و منظم‌ترین جلسات قرآن است و هر جمعه شب با حضور و استقبال مردم این منطقه برگزار می‌شود. از طرف دیگر، طاهرآباد با تربیت ۶۸ حافظ کل قرآن کریم، بیشترین تعداد حفاظ را به خود اختصاص داده است و از این حیث، منطقه پیشتاز قرآنی شهرستان به‌شمار می‌رود. 

اهتمام در برگزاری جلسات تفسیر قرآن با حضور حجت‌الاسلام محمدحسن ناصحی طاهری به‌منظور تقویت مفهوم‌شناسی قرآن کریم برای حافظان و نیز سایر مردم طی ۹ سال و تشکیل بالغ بر ۳۰۰ جلسه به‌صورت هفتگی از دیگر برنامه‌های قرآنی این منطقه به‌شمار می‌رود. پس از برگزاری اولین جلسه تفسیر قرآن طاهرآباد در دی‌ماه ۹۴ و تداوم آن تا پیش از شیوع همه‌گیری کرونا، ادامه جلسات به‌صورت مجازی نیز در دستورکار قرار گرفت و علاقه‌مندان توانستند این جلسات را به‌صورت مجازی نیز دنبال کنند. 

برپایی یادواره شهدا به منظور بزرگداشت ۵۳ شهید والامقام طاهرآباد با هدف انتقال پیام و آموزه‌های شهیدان به نسل امروز و تبیین و نهادینه کردن سیره آنها، یکی از برنامه‌هایی است که هر سال مورد استقبال مردم قرار می‌گیرد. البته باید گفت طاهرآباد در مقایسه با جمعیت خود یکی از مناطق شهرستان است که بیشترین تعداد شهدا را تقدیم اسلام کرده است.

از لحاظ رتبه علمی، طاهرآباد را می‌توان جزو مناطق سرآمد شهرستان کاشان دانست. کتابخانه عمومی امام جعفر صادق(ع) طاهرآباد که به‌طور رسمی‌ در سال 1356 هجری شمسی افتتاح شد و جزو فعال‌ترین و قدیمی‌ترین کتابخانه‌ها و نیز آغازگر فعالیت‌های انقلابی بوده یا مدرسه بدر با قدمت نزدیک به ۱۰۵ سال که بلافاصله بعد از تأسیس آموزش و پرورش کاشان در این منطقه ایجاد شد و جزو اولین مدارس کاشان بوده نیز سند این مدعاست. همچنین طبق آخرین آمار، طاهرآباد هم‌اکنون با داشتن بیش از ۱۰۰ پزشک در رشته‌های گوناگون پزشکی، افتخاری برای جامعه علمی شهرستان در این زمینه به‌شمار می‌رود.

در پایان، بررسی این منطقه را به لحاظ فرهنگی با بازبینی سابقه ادبی و شعر همراه می‌کنیم. از آنجا که شاعران در ارتقای فرهنگ و اخلاق جامعه نقش بسزایی داشتند و با سرودن شعرهای متعدد در موضوعات گوناگون به مردم رشد فکری، فرهنگی، تربیتی و معنوی می‌بخشیدند، هرجا که سر بر می‌آوردند، زمینه مناسبی برای رشد فرهنگی فراهم می‌شد. 

از شاعران غیرمعاصر طاهرآباد می‌توان به حاج زکی طاهرآبادی اشاره کرد. اشعار وی از ۱۰۰ سال پیش تاکنون مورد توجه مردم این دیار بوده است، به‌گونه‌ای که سروده «عَلَم» منسوب به این شاعر هم‌چنان در مراسم علم‌گردانی ماه محرم در دسته‌ها خوانده می‌شود. همچنین می‌توان از مهدی سعیدی طاهری، یکی از شاعران معاصر این خطه یاد کرد که آثاری چون «مشق عشق» (مجموعه شعر)، «نغمه‌های ارادت» و «مصراع اول» (برگزیده اشعار) را از خود به جا گذاشت. وی در تیرماه سال جاری، دار فانی را وداع گفت.

زهراسادات محمدی