طی نشستی خبری مطرح شد
مصوبه‌ای که تعداد متقاضیان دریافت مدرک تخصصی حفظ قرآن را افزایش داد
نشست خبری دبیرخانه ملی اعطای مدرک به حافظان قرآن کریم با تشریح سه موضوع آزمون‌های ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم، که مرحله نوزدهم آن 14 اردیبهشت به صورت سراسری برپا می‌شود، حفظ موضوعی و حفظ عمومی قرآن، امروز در سازمان دارالقرآن الکریم برگزار و طی آن به آمارهای مختلفی از میزان و سطح شرکت‌کنندگان و دلیل افزایش متقاضیان دوره نوزدهم آزمون اعطای مدرک تخصصی حفظ اشاره شد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست خبری دبیرخانه ملی اعطای مدرک به حافظان قرآن کریم، امروز یکشنبه 9 اردیبهشت‌ماه با حضور حجت‌الاسلام‌المسلمین علی تقیزاده؛ رئیس دارالقرآن الکریم، محمدمهدی بحرالعلوم؛ مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم، میکائیل باقری؛ رئیس اداره قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، محمدعلی خواجه‌پیری، پیشکسوت قرآنی در سالن جلسات سازمان دارالقرآن الکریم برگزار شد.در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام تقیزاده که دبیری شورای کارشناسی حفظ قرآن کشور را نیز به عهده دارد به ایراد سخن پرداخت و گفت: ضلع اصلی حفظ قرآن ارتباط مستقیمی با آموزش و پرورش دارد و لذا باید از این وزارتخانه در امر مشارکت مؤثر در حوزه حفظ موضوعی و عمومی قرآن تشکر کرد، کمااینکه در جلسه اخیر کمیسیون آموزش عمومی قرآن که با حضور وزیر آموزش و پرورش برگزار شد به این نکته که باید در جهت تربیت حافظان قرآنی اهتمام و تلاش درخوری صورت گیرد، تأکید شد.
رهبری منظومه منسجمی از فعالیت‌های قرآنی ارائه کردند
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری، منظومه منسجمی از فعالیت‌ها و اقدامات مختلف قرآنی را مدت‌ها قبل بیان فرمودند که در آن منظومه، حفظ قرآن کلیدی است و عموم جامعه را می‌تواند به سمت انس با قرآن سوق دهد؛ همین مقدار که آیاتی از قرآن، سُوَر و جزء‌هایی از قرآن حفظ و مرور شود، به این واسطه ارتباط پیوسته‌ای با آیات صورت می‌گیرد که این امر خود انس بیش از پیش با قرآن را موجب خواهد شد.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم تصریح کرد: حفظ به عنوان یک اتفاق راهبردی در منظومه و فضای قرآنی دنبال می‌شود چیزی که معظم‌له حدود 10 سال پیش به آن تأکید داشتند؛ نقل به این مضمون که ما نیاز داریم برای اینکه جامعه به سمت تعمق و تدبر در قرآن سوق پیدا کند، 10 میلیون حافظ قرآن داشته باشیم.
بیش از 75 درصد مردم حسرت دارند که چرا حافظ قرآن نیستند
وی گفت: از جمله نکات قابل توجه اینکه در نظرسنجی صورت گرفته در اواسط اسفندماه سال گذشته و چند روز مانده به آغاز ماه مبارک رمضان، بالغ بر 75 درصد از افرادی که در این پیمایش شرکت کرده بودند به این مورد اشاره کردند که از اینکه حافظ قرآن نیستند حسرت می‌خورند. این خود سرمایه ویژه‌ای است مبنی بر اینکه مسئولان و دست‌اندرکاران امور قرآنی به این مهم اندیشه کنند که با توجه به بستر مساعدی که در اختیار قرار دارد، می‌توان جامعه را به سمت حفظ قرآن سوق داد.
رئیس سازمان دارالقرآن الکریم با اشاره به اینکه این نشست به بهانه برگزاری نوزدهمین دوره اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم برگزار شده است، افزود: باید اینجا در مورد حفظ موضوعی قرآن که به ویژه آموزش و پرورش در اجرای آن توفیقات زیادی به دست آورد، اشاره کنم تا جایی که خوشبختانه حدود 11 میلیون نفر اقدام کامل در این پویش به انجام رساندند و بالغ بر یک میلیون نفر نیز در آزمون حفظ 30 آیه آن شرکت کردند و با وجود آن که همچنان سایت پویش بسته نشده تاکنون حدود 800 هزار نفر توانسته‌اند گواهی رسمی حفظ و فهم آیات مورد نظر این طرح را دریافت کنند.
تقیزاده حفظ موضوعی قرآن را دروازه‌ای برای ورود به حفظ عمومی و تخصصی قرآن نامید و گفت: در صورت توفیق افراد در طرح‌های حفظ موضوعی ممکن است به جهت کاربردی شدن آیاتی که از حفظ دارند درصدی از آنها نیز دغدغه حفظ کل قرآن را پیدا کنند.
دبیر شورای کارشناسی حفظ قرآن گفت: تداوم جریان حفظ موضوعی قرآن به همت و هم‌افزایی همه دستگاه‌های اجرایی نیازمند است تا مقوم دارالقرآن و آموزش و پرورش به عنوان متولیان اصلی اجرای این طرح باشند. برنامه‌ریزی برای تداوم آن صورت گرفته و مقرر شده است تا پس از اتمام سال تحصیلی و فراغت دانش‌آموزان از تحصیل در ایام تابستان این طرح با جدیت بیشتری دنبال شود.
وی به جریان حفظ عمومی قرآن اشاره و تأکید کرد: بدنه کارشناسی و نخبگانی امور قرآنی کشور به این جمع‌بندی رسیده است که علاوه بر جریان تخصصی حفظ قرآن، انس و الفت بیشتر جامعه با قرآن نیاز به جریانی دارد که به شکلی عمومی‌تر به حفظ قرآن بپردازد تا از این رهگذر فرصت‌هایی برای آحاد جامعه فراهم شود. خوشبختانه تاکنون بالغ بر 50 هزار نفر وارد جریان حفظ عمومی قرآن شده‌اند و تاکنون بالغ بر 70 درصد از این شرکت‌کنندگان، آزمون‌های مربوط به آن را به انجام رسانده‌اند.
ترغیب به حفظ قرآن با حفظ موضوعی
رئیس دارالقرآن الکریم، شتاب گرفتن جریان حفظ موضوعی و حفظ عمومی قرآن را بدون گره خوردن ظرفیت موجود در نزد دستگاه‌ها و نهادهای گوناگون میسر ندانست و گفت: این امر نیاز به میدان آمدن توان و ظرفیت موجود در آموزش و پرورش در امر آموزش و سازمان صدا و سیما در امر اطلاع‌رسانی و تبلیغات دارد تا همچنان که مثلاً فردی در ایام ماه رمضان توفیق حفظ 30 آیه از قرآن را در جریان طرح «زندگی با آیه‌ها» به دست آورد، آرام آرام این مسئله یعنی ورود به حفظ آیات، اجزاء و کل قرآن برای او تبدیل به یک دغدغه شود.
وی جریان حفظ تخصصی قرآن را به عنوان قله و غایت مقوله حفظ قرآن مطرح و اظهار کرد: در سال جاری برگزاری نوزدهمین آزمون اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم را پیش رو داریم. آزمون در حدود یکصد حوزه امتحانی در سراسر برگزار خواهد شد و امسال رکوردی نیز در زمینه تعداد شرکت‌کنندگان شکسته شد.
ضرورت شناساندن مزیت‌های آزمون مدرک تخصصی حفظ
تقیزاده ادامه داد: شخصاً این آزمون را هم‌رده و حتی بسیار مهم‌تر از آزمون سراسری دانشگاه‌ها می‌دانم، چرا که در جریان آزمون کنکور مشخص می‌شود که داوطلب صلاحیت حضور در چه کرسی دانشگاهی را دارد در حالی که در مورد آزمون اعطای مدرک تخصصی حفظ، موضوع اعطای مدرکی است که از نظر حقوقی و قانونی از وزانت بالایی برخوردار است و دارندگان این گواهینامه در آینده از بسیاری از مزایا و امتیازات آن می‌توانند برخوردار شوند.
وی در پایان سخنان خود گفت: وقتی تولید و پخش برنامه‌ای همچون «محفل» می‌تواند تا این مقدار در جذب عموم مردم و علاقه‌مندی ایشان به مباحث و موضوعات قرآنی موفق باشد؛ اگر اطلاع‌رسانی از این آزمون که از سال گذشته ما حضور اتباع خارجی از سایر کشورها را نیز در آن فراهم کرده‌ایم به نحو شایسته‌ای صورت گیرد به طور قطع با توجه به زیرساخت‌های مساعدی که برای آن تعبیه شده، قادر خواهد بود، طیف قابل توجهی از مخاطبان واجدالشرایط را وارد چرخه حفظ تخصصی قرآن کند که همینجا از اصحاب رسانه می‌خواهم در این مورد اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.
میکائیل باقری؛ رئیس اداره قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش طی سخنانی با اشاره به اجرای موفق طرح ملی «زندگی با آیه‌ها» گفت: برای نخستین بار بود که در اجرای یک طرح قرآنی همه دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی کشور پیرامون یک عملیات مشترک قرآنی در ماه رمضان متحد و مجتمع شدند و آثار و برکات خوبی هم داشت.
وی ادامه داد: از توجه ویژه سازمان دارالقرآن و ستاد راهبری حفظ قرآن که در سازمان اوقاف و امور خیریه مستقر است در راستای تربیت حافظان قرآن نیز باید قدردان باشیم و هر چه این دور هم بودن‌ها و گروهی کار کردن‌ها بیشتر باشد قطعاً نتیجه بیشتر خواهد شد و این امر ضریب خواهد خورد.
باقری تصریح کرد: در آموزش و پرورش از آنجایی که موضوع حفظ از فعالیت‌های محوری و ویژه معاونت پرورشی و به ویژه اداره کل قرآن، عترت و نماز این وزارتخانه است، فعالیت‌های متنوعی را چه از حیث آموزش و چه از حیث تبلیغ و ترویج که بُعد مسابقات را شامل می‌شود، شاهد برگزاری آنها هستیم که به چند نمونه از آن اشاره می‌کنم.
مشارکت حداقل 300 هزار دانش‌آموز در مسابقات قرآن آموزش و پرورش
وی افزود: هر ساله مسابقات قرآن، عترت و نماز را برگزار می‌کنیم. یکی از رشته‌های آن، رشته حفظ در سطوح مختلف است که در دوره ابتدایی از اول دبستان، مسابقات حفظ چند سوره شروع می‌شود و تا پایان تحصیلات دوره دبیرستان ادامه دارد و شامل حفظ تخصصی 5 جزء، 10 جزء، 20 جزء و حفظ کل است و در مجموع حداقل هر ساله حدود 300 هزار دانش‌آموز در این مسابقات حضور دارند.
رئیس اداره قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش تأکید کرد: ما در آموزش و پرورش، آموزش قرآن را در سه سطح و سه عنوان پیگیری می‌کنیم و حفظ موضوعی را به عنوان درگاه یا مدخل حفظ قرآن کریم به کمک معلمان در مدارس کل کشور انجام می‌دهیم. همچنین حفظ تخصصی را در دارالقرآن‌های سراسر کشور به تعداد 740 مرکز پیش می‌بریم.
اجرای حفظ موضوعی آموزش و پرورش منطبق با طرح «زندگی با آیه‌ها»
وی در ادامه گفت: حفظ موضوعی در سال‌های گذشته یکی از فعالیت‌های عمده آموزش و پرورش بود که امسال آن را با اجرای طرح «زندگی با آیه‌ها» تلفیق کردیم و از سال آینده این مقوله را دقیقاً منطبق با طرح «زندگی با آیه‌ها» اجرا خواهیم کرد و به شکل پلکانی در 12 سطح از اول ابتدایی تا پایان تحصیلات متوسطه شامل خواهد شد.
باقری با اشاره به اینکه تاکنون دانشگاه فرهنگیان اقدامات شاخصی را در حوزه قرآن انجام داده است، گفت: یکی از مصوبات هیئت امنای این دانشگاه آن است که هیچ فارغ‌التحصیلی از دانشگاه فرهنگیان وارد مدرسه نخواهد شد، مگر اینکه حائز شرایطی همچون دارا بودن حداقل سواد قرآنی یعنی تسلط بر روانخوانی چهار جزء قرآن کریم و درک معانی اجمالی آیات قرآن کریم باشد، ضمن آن که حفظ جزء سی قرآن برای آنها امتیاز ویژه‌ای محسوب خواهد شد.
امکان فعالیت 1100 مدرسه شبانه‌روزی در امر حفظ تخصصی قرآن
وی با تأکید بر این نکته که حفظ ترتیبی و تخصصی یعنی از دو جزء به بالای قرآن در مراکز دارالقرآن به انجام می‌رسد، گفت: علاوه بر این، در یک هزار و 100 مدرسه شبانه‌روزی این امر یعنی حفظ تخصصی قرآن در جریان است و البته به شکل فراگیر نیست و با همکاری مؤسساتی همچون مؤسسه بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) تربیت حافظان قرآنی در میان دانش‌آموزان را شاهدیم که لازم است این امر با هم‌افزایی سایر نهادهای دولتی و غیردولتی فراگیر شود.
محمدعلی خواجه‌پیری با اشاره به مطرح شدن دین‌گریزی و کم‌توجهی به دین در میان افراد جامعه و بیان آن از سوی صاحب‌نظران، طی سخنانی گفت: در شرایطی که این گمانه‌ها داشت قوت می‌گرفت، شاهد بودیم که مقام معظم رهبری بسیار جدی نیاز به تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را مطرح کردند.
وی ادامه داد: این امر را شاید برخلاف آن چیزی بدانیم که در جامعه مشاهده می‌شود و اینکه مگر ممکن است وقتی صحبت از دین‌گریزی در جامعه مطرح است، صحبت از تربیت 10 میلیون حافظ به میان آورد؟ باید گفت مطالبات رهبری اتفاقاً منطبق و براساس نیازهای فرهنگی جامعه مطرح می‌شود و اگر چنین مطالبه‌ای صورت گرفته به این دلیل است که بروز وضع موجود به این سبب بوده است که ناخواسته از سوی برخی از متولیان امور شیوه‌هایی را اجرا کرده‌ایم که جواب منفی گرفته‌ایم.
انس با قرآن نیازمند تغییر و تحول در روش‌هاست
خواجه‌پیری با اشاره به کلام معصوم(ع) که فرمود اگر محاسن کلام ما به مردم بیان شود آنها از ما تبعیت خواهند کرد، تصریح کرد: از برهه‌ای از زمان شاهدیم که نخبگان و مسئولان قرآنی تصمیم به تغییر روش‌ها گرفتند که نمونه بارز آن تولید و پخش برنامه «محفل» بود. این برنامه نشان داد که تنها کارکرد قرآن و محافل قرآنی در مثلاً اقامه عزا نیست و می‌توان از آن در روزگار خوشی و بهجت نیز استفاده کرد.
این پیشکسوت قرآنی در پایان گفت: برگزاری طرح ملی «مسطورا» در دو مرحله که اتفاقاً بسیار نزدیک به ذائقه مخاطب بود نیز یکی دیگر از مصادیق تغییر روش‌ها در اجرای برنامه‌های قرآنی بود هر چند که تبلیغات و اطلاع‌رسانی خوبی در این زمینه صورت نگرفت، اما همین میزان مشارکت که البته در نخستین گام نیز چشمگیر است، نشان داد که به شرط برنامه‌ریزی دقیق، اطلاع‌رسانی گسترده می‌توان اتفاقات خوبی را در عرصه قرآن و در مواجهه با نسل جدید که گفته می‌شود دین‌گریز است، به اجرا درآورد.
سخنران پایانی این نشست نیز محمدمهدی بحرالعلوم؛ مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم بود که طی سخنانی گفت: آزمون‌های حفظ تخصصی براساس مصوبه جلسه 573 شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 84 برگزار می‌شود و هر سال برگزاری یک دوره را شاهد هستیم.
ارائه تسهیلات و خدمات به حافظان
وی ادامه داد: هم اکنون برگزاری دوره نوزدهم این آزمون را پیش رو داریم و براساس آنچه که در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شده است، هدف از برگزاری این آزمون ارائه تسهیلات و خدمت‌رسانی به افرادی است که موفق به دریافت مدرک شرکت در آن شده‌اند، به عنوان مثال تسهیل در امور استخدامی آنها از جمله این خدمات است.
بحرالعلوم تصریح کرد: برای اینکه ضوابط این آزمون‌ها تصویب شود، یک شورای هفت نفره شامل نمایندگانی از سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف، وزارت علوم، اتحادیه مؤسسات قرآن و حوزه‌های علمیه و وزارت ارشاد تشکیل شده است که رئیس این شورا در هر دوره سه سال یکی از حافظان مطرح کشور است و در دوره اخیر کریم دولتی این مسئولیت را به عهده دارد و همیشه رئیس سازمان دارالقرآن دبیری این شورا را به عهده دارد.
تشکیل 6 دوره شورای کارشناسی حفظ قرآن طی 18 سال
وی با اشاره به اینکه در طول این 18 سال شش دوره از این شورا تشکیل و فعالیت داشته و اواسط امسال دوره هفتم این شورا شروع به کار خواهد کرد، گفت: آزمون‌های به عمل آمده تاکنون از مراحل مختلفی برخوردار بوده است که مرحله نخست آن آزمون کتبی است که در سال جاری جمعه، 14 اردیبهشت‌ماه شاهد برگزاری مرحله نخست آزمون نوزدهم خواهیم بود که به طور هماهنگ در 85 حوزه و با حضور 12 هزار و 274 حافظ که 72 درصد آنها از بانوان و 28 درصد آنها از آقایان هستند، برگزار می‌شود.
مسئول دبیرخانه ملی حفظ قرآن کریم تأکید کرد: امسال بیش از دو هزار نفر بیش از سال گذشته در این آزمون شرکت دارند که دلیل آن هم شرایطی است که دوستان مسئول در آموزش و پرورش در زمینه آزمون استخدامی این وزارتخانه اتخاذ کردند که هر دبیر، معلم و آموزگاری برای استخدام موظف به ارائه مدرک حفظ قرآن خود در هر سطحی است.
شرکت بیش از 100 هزار نفر در آزمون‌های حفظ تخصصی طی 18 سال
بحرالعلوم در ادامه گفت: در طول 18 سال گذشته 104 هزار و 72 نفر در آزمون‌های ما شرکت کردند که سه هزار و 623 نفر در رشته حفظ 10 جزء و هزار و 413 نفر در رشته حفظ 20 جزء و پنج هزار و 931 نفر در حفظ کل مدارک خود را دریافت کردند. این افراد مشمول درجات سه تا پنج می‌شوند و در درجه دو که به آنها حافظ ممتاز قرآن اطلاق می‌شود، 295 نفر و در درجه یک که درجه استادی است که علاوه بر حفظ قرآن باید سابقه 10 سال تدریس را داشته باشند نیز تنها 18 نفر موفق به دریافت مدرک شدند و متأسفانه یکی از آنها نیز اخیراً فوت کرده است.
این حافظ پیشکسوت قرآن تأکید کرد: در واقع 11/8 درصد شرکت‌کنندگان در آزمون‌ها موفق به دریافت مدارک شدند که با این حساب 88 درصد توفیقی برای دریافت مدارک نداشتند و همین امر موجب شد تا در کنار آزمون‌های تخصصی به دنبال تعریف آزمون حفظ عمومی قرآن باشیم.
وی با اشاره به اینکه آزمون 14 اردیبهشت ساعت 8:30 برگزار می‌شود، گفت: در این آزمون به ازای هر جزء سه سؤال در زمینه ترجمه آیات و دو سؤال در زمینه حفظ آیات مطرح می‌شود. برای حافظان 10 جزء 50 سؤال، برای حافظان 20 جزء 100 سؤال و برای حافظان کل، 150 سؤال مطرح شده است و به ازای هر سؤال یک دقیقه فرصت برای پاسخگویی دارند.
خردسال‌ترین و مسن‌ترین شرکت‌کنندگان آزمون
بحرالعلوم خردسال‌ترین شرکت‌کنندگان در این آزمون را سه کودک هفت‌ساله از خوزستان، خراسان جنوبی و یزد نامید و گفت: مسن‌ترین آنها پیرمرد 77 ساله از آذربایجان شرقی است. ضمن آن که 92 نفر دارای مدرک دکترا، 150 نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد و 72 دانشجو در این آزمون شرکت کرده‌اند و 211 نفر از شرکت‌کنندگان از اتباع خارجی مقیم ایران هستند که از شش کشور جهان حضور دارند و هزار و 943 نفر آنها نیز دارای مدرک حوزوی بوده و 82 نفر از شرکت‌کنندگان نیز نابینا و کم‌بینا هستند. در این آزمون دو هزار و 500 دانش‌آموز با حفظ 10 جزء شرکت کرده‌اند.
برگزاری آزمون حفظ عمومی قرآن از سال 1400
وی ایجاد سامانه برگزاری آزمون عمومی حفظ قرآن را نیز در راستای سهولت شرکت سایر علاقه‌مندان به حفظ قرآن دانست و گفت: این سامانه که امروز شاهد رونمایی از پوستر آن هستیم از سال 1400 و با تصویب ستاد راهبردی حفظ قرآن دایر شد که از حفظ یک جزء تا حفظ کل را در 10 مقطع پوشش می‌دهد و تاکنون بیش از 53 هزار نفر با رجوع به نشانی hefz.talavat.ir در آن ثبت‌نام کردند. تمام مراحل ثبت‌نام تا اعطای مدرک در این سامانه به غیر از شرکت در آزمون حضوری، الکترونیکی است و برگزارکنندگان این آزمون‌ها هم 750 دارالقرآن و مؤسسه مردمی هستند که مورد تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و صلاحیت آنها از سوی سازمان تبلیغات اسلامی تأیید شده است.
وی با اشاره به اینکه 35 هزار و 632 نفر تاکنون موفق به دریافت مدرک حفظ عمومی قرآن شده‌اند در پایان گفت: بودجه‌ای حدود دو میلیارد تومان از سوی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در خصوص اهدای جوایز به دارندگان مدرک حفظ عمومی در اواخر سال 1402 اختصاص یافت که در دهه ولایت امسال یعنی فاصله اعیاد قربان تا غدیر به قید قرعه به دارندگان مدرک حفظ عمومی قرآن اهدا می‌شود. بر این اساس 313 نفر از حافظان یک جزء، 111 نفر از حافظان دو جزء، 114 نفر از حافظان 4 جزء و از حفظ 5 جزء تا حفظ کل به ازای هر جزء 72 نفر مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
این گزارش حاکی است در انتهای این نشست از پوستر آزمون‌های حفظ عمومی قرآن رونمایی شد.
مطالب مرتبط
