شباهت انتخاب آگاهانه حضرت خدیجه(س) با دختران شعیب

ریحانه کارپرور، عضو گروه علمی مطالعات اسلامی زنان جامعةالزهراء(س)، در گفت‌وگو با ایکنا، در پاسخ به این پرسش که چرا اسامی بزرگانی مانند حضرت زهرا و حضرت خدیجه(س) که رفعت مقام بالاتری از مریم(س) دارند در قرآن نیامده است، گفت: اسامی معصومان(ع) غیر از پیامبر(ص) در قرآن کریم نیامده است؛ زیرا مصالحی به دنبال دارد. اینکه از برخی زنان مانند مریم در قرآن یاد شده است، ولی از حضرت زهرا(س) و حضرت خدیجه(س) یاد نشده هم در همین راستا قابل تحلیل است. ضمن اینکه بنای قرآن بر این مسئله نبوده است.

 

وی افزود: یادآوری‌ها و تکریم و تمجیدهایی که پیامبر(ص) حتی بعد از وفات حضرت خدیجه نسبت به ایشان داشتند، برای برخی قابل تحمل نبود و به پیامبر(ص) اعتراض می‌کردند و در تاریخ به این مسئله اشاره شده است، حال اگر نام ایشان در قرآن آمده بود طبیعتاً تبعات زیادی داشت. با تمسک به روایات تاریخی و گزارشاتی که در این زمینه وجود دارد می‌توانیم مطالبی استخراج کنیم که برای دیگران الگو باشد؛ حضرت خدیجه(س) الگوی انتخاب‌گری آگاهانه و با بصیرت بودند؛ وقتی زندگی ایشان را بررسی کنیم می‌بینیم در دوره زیست ایشان زنان در برخی مشاغل غیر از خانه‌داری حضور داشته‌اند، اما آن حضرت کاروان‌داری می‌کرد و این کار نیازمند تدبیر و مدیریت ویژه بود که ایشان را از مابقی زنان متمایز می‌کرد.

 

عضو گروه علمی مطالعات اسلامی زنان جامعةالزهراء(س) افزود: ایشان برای اداره مال التجاره خود دنبال فرد معتمد و قوی و با تدبیر بودند که بتوانند تجارتشان را به او بسپرند؛ لذا آدم‌شناسی حضرت خدیجه در انتخاب پیامبر(ص) مطلوب بوده چون به فردی سپرد که امانتدارترین افراد در آن دوران بود. حضرت در انتخاب‌گری بابصیرت و آگاهانه عملکرد بسیار موفقی داشتند.

 

 

کارپرور بیان کرد: حضرت خدیجه وقتی قدرت مدیریتی و امانتداری پیامبر را دید بزرگترین گوهر هستی یعنی وجودشان را به ایشان سپردند؛ نام خدیجه در قرآن نیامده است، ولی شبیه تدبیر و عملکرد ایشان در انتخاب آگاهانه در داستان دختران شعیب آمده است؛ آنها طبق آیه 26 قصص در وصف موسی گفتند: «قَالَتْ إِحْدَاهُمَا يَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْأَمِينُ»؛  این دختر هم صفت قوی و امین بودن را ملاک قرار داد تا حضرت شعیب، اداره امورش را به موسی بسپرد.

 

عضو مرکز مطالعات اسلامی جامعةالزهراء(س) تصریح کرد: علامه طباطبایی در ذیل این آیه شریفه فرموده است که در اینجا استیجار به صورت مطلق و عام بیان شده است؛ یعنی فقط بحث اداره گوسفندان و گله در کار نیست، بلکه سپردن تمامی امور زندگی شعیب به اوست. همان صفاتی را که موسی داشت و سبب جذب و جلب دختر شعیب شد، حضرت خدیجه(س) در وجود پیامبر(ص) دید و اموال و زندگیشان را به او محمد امین سپردند.

 

کارپرور بیان کرد: حضرت شعیب با تکیه بر دو صفت موسی در ازدواج یکی از دخترانش با موسی پیش‌قدم شدند و این مسئله در زندگی حضرت خدیجه هم دیده می‌شود؛ یعنی اگر صفت امانتداری و قوی بودن را در جوانی دیدیم پیشقدم شدن در ازدواج از سوی دختر و خانواده‌اش امر نامطلوبی نیست به همین دلیل هم حضرت خدیجه خودشان در این کار پیشقدم شدند.

 

وی تأکید کرد: این الگوها نشان می‌دهد دختران جوان ما باید قدرت تشخیص درست از نادرست و انتخابگری آگاهانه و آزادانه و درست را به عنوان امری عقلانی داشته باشند و اگر قوای عقلانی جوانان به خوبی رشد کند، دختران جوان هم در بعد خانوادگی و هم در عرصه سیاسی و اجتماعی خواهند توانست گام‌های موفقی را بردارند و انتخاب‌های درستی داشته باشند و بهترین الگو در این مسیر شخصیت‌هایی مانند حضرت خدیجه(س) است.