مؤسسات قرآنی را میتوان بازوی فرهنگی انقلاب و نظام دانست، زیرا وظیفه ترویج ایدئولوژی نظام بر پایه قرآن را برعهده دارند، قرآنی که آن را کتاب انقلابمان میدانیم، اما مؤسسات با وجود اهمیتی که دارند، تاکنون آنچنان که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفتهاند و آییننامهها و قوانین حمایتی نیز در مقام عمل بسیار متفاوت اجرا شده است. شیوع بیماری کرونا نیز عامل مضاعفی شد تا وضعیت آنها از هر زمان دیگری بغرنجتر شود. از این رو به سراغ مدیران مؤسسات رفتهایم تا مهمترین خواستههایشان را از دولت بشنویم. سیدمحمد خاتمینژاد، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ـ مردمی قرآن و عترت عصر ظهور اراک، مدیر پژوهشکده علامه طباطبایی و دکترای علوم قرآن و حدیث، به سؤالات خبرنگار ایکنا در این باره پاسخ گفت.
ایکنا ـ به عنوان مدیر یک مجموعه قرآنی چه مطالبهای از دولت سیزدهم دارید؟
به این سؤالات بسیار جواب دادهام، آنقدر که احساس میکنم در این تکرار همه چیز به فنا میرود، ولی با توجه به دیدگاهها و ادعاهای دولت جدید، امیدوارم به صورت ویژه به مؤسسات قرآنی توجه شود، به گونهای که در اسناد بالادستی نمود یابد، به طور مثال در بودجه سال آینده معلوم میشود که آیا دولت نگاه قرآنی و فرهنگی دارد یا خیر. البته این مورد همه مطالبه ما نیست، ولی اصلیترین موضوع است. به نظرم بزرگترین مشکل مؤسسات قرآنی در سراسر کشور نداشتن مکان است. افرادی به ویژه محمد انجم شعاع، مدیرعامل اتحادیه کشوری، خالصانه و مجاهدانه تلاش کردهاند و تفاهمنامههایی را با هیئات مذهبی و بقاع متبرکه امضا شده، ولی زمان اجرای آن و میزان پیگیری آن در استانها بحث دیگری است.
ایکنا ـ تاکنون برای رفع مشکل مذکور کاری انجام شده است؟
به خاطر دارم که در گروه مدیرعاملان کشوری یک استان اعلام کرد که با متولیان امامزادهای در این مورد صحبت کردهاند، ولی اینکه در سطح کشور انجام شده باشد خیر، هنوز عملیاتی نشده است.
ایکنا ـ ارزیابیتان از وضعیت فعلی مؤسسات چیست؟
تا جایی که من اطلاع دارم بیماری کرونا لطمه بسیاری را به مؤسسات استانمان وارد کرده است. یکسری مؤسسات تعطیل و تعدادی نیمهتعطیل شدند، ولی اکنون در مقایسه با اواخر سال 98 و تقریباً کل سال 99 اوضاع مطلوبتر است. همچنین بخش عمدهای از مؤسسات نمیتوانند نیرویی را برای امور اداریشان جذب کنند، چون باید حقوق مکفی و بیمه تأمین اجتماعی برای او در نظر گرفته شود. البته بیمه فعالان قرآنی در کنار بیمه هنرمندان در نظر گرفته شده است. پس چه اشکالی دارد که به هر مؤسسهای یک یا دو سهمیه بیمه داده شود تا یک نفر برای امور اداری استخدام شود و ثبتنام و کارهای تبلیغاتی را انجام دهد. بدین ترتیب حرکت رو به رشدی خواهند داشت، ولی الان بخشی از مؤسسات برای مسائل روزانهشان درماندهاند. البته تعدادی که مشغول به کارند غالباً از حمایتهای خیران برخوردارند و در غیر این صورت با مشکل مواجه میشوند، زیرا عمدتاً مستأجرند. مثلاً در استانمان یکی از بهترین مؤسسات برای اینکه در همانجا بماند و نیروهایش را از دست ندهد ماهانه شش هفت میلیون تومان اجاره پرداخت میکند.
ایکنا ـ مؤسسات نهادهایی مردمی محسوب میشوند. از این رو میتوانیم از دولت انتظار حمایت داشته باشیم یا حمایت از آنها باید مردمی باشد تا به حفظ استقلالشان کمک شود؟
باید مردمی باشد و در غیر این صورت با مشکل برخورد خواهند کرد. دولت هم باید حمایت معنوی کند و هم راهکارهای قانونی را مشخص کند، مثلاً مالیات، که همیشه راجعبه آن بحث بوده است، باید به شکل قانون باشد و همه نیز مکلف به اجرا باشند، به طوری که اداره مالیات نتواند قانون را دور بزند و تفسیر به رأی کند.
کاش هر استانی با توجه به وسعت جغرافیایی، جمعیت و فعالیتهای قرآنیاش، سه یا چهار مؤسسه برتر را با ملاکهایی که وجود دارد انتخاب و مدیرعامل آنها را از کاری که دارد منفک میکردند. البته اینها به اجبار نیست بلکه به دلخواه مدیر عامل، فرض کنید مدیرعامل کارمند آموزش و پرورش است یا شغل آزاد دارد. میتوانستند از صبح تا شب در مؤسسه کار قرآنی از قبیل جذب، پاسخ به شبهه، تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی و... کنند، حقوق و مزایایشان را هم مثلاً اگر الان کارمند آموزش و پرورش است و n ریال دریافت میکند همان را از دولت دریافت میکرد، این بندگان خدا صبح تا بعد از ظهر درگیر کار دیگری هستند و بعد از آن تازه به مؤسسه میروند. البته این برای همه مؤسسات نباید باشد.
ایکنا ـ نظرتان راجعبه پرداختن مؤسسات به کسب و کار چیست؟
درباره ورود به فعالیتهای اقتصادی ملاحظه بسیاری وجود دارد. منظور از این کار چیست؟ حفظ استقلال مؤسسات به چه قیمتی؟ وقتی مؤسسات کار اقتصادی میکنند آیا کننده این کارند؟ چه تبعاتی برای آنها دارد؟ اگر خدای نکرده پولهای مسئلهدار و شبههناک و حرام به مؤسسه بیاید، نمیتوان در آنجا کار قرآنی کرد. باید دید بحث اساسنامه چه میشود؟ حفظ استقلال خیلی خوب است ولی ساز و کارش چیست؟ در مؤسسه خودمان تولیداتی داریم، ولی وجه مالی ندارد و قرآنآموزان کلیپ، فتوکلیپ و نماهنگهای صوتی و تصویری یک دقیقهای را برای انتشار در اینستاگرام تولید میکنند.
ایکنا ـ با توجه به اینکه طی ادوار مختلف ثابت شده که موضوع قرآن برای دولتها در اولویت نبوده، در این دوره چقدر امیدوارید که چالشهای مؤسسات قرآنی مرتفع شوند؟
رفع چالشها بیش از آنکه به افراد وابسته باشد به ساختارها وابسته است. تا زمانی که ساختارها اصلاح نشوند از افراد کاری برنمیآید، حتی اگر خلوص نیت داشته باشند.
ایکنا ـ این ساختارها چگونه باید تغییر کنند؟
ساختارها خیلی کلان هستند. مثلاً فردی در شهر ما شهردار میشود و بعد از مدتی فرد دیگری جایگزین میشود یا خدای نکرده یک دسته گلی به آب میدهد. چه کسی از او سؤال میکند که شما چه کار کردید؟ از رئیس مجلس و رئیسجمهور چه کسی میپرسد که شهردار چه کرد؟ یعنی پاسخگویی وجود ندارد. دستگاههای عریض و طویل نظارتی، امنیتی، اطلاعاتی، حفاظتی و... زیاد است، اما کسی از آن شخص سؤال نمیکند. تاکنون همه رئیسجمهورهایمان هشت سال فعالیت کردهاند. حال چه کسی در مورد بودجه هزاران میلیاردی و صرف آن برای امور میپرسد؟ بنابراین ساختار ایراد دارد. فکر میکنیم افراد معجزه میکنند، اما نمیتوانند. مگر چقدر قدرت و اختیار دارند؟ خروجی دستگاههای فرهنگی مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، بسیج، آموزش و پرورش و آموزش عالی چیست؟ نمیگویم هیچ، زیرا بیتقوایی است، ولی این همه دستگاه عریض و طویل فرهنگی چه کار میکنند؟ چه مقدار از فعالیتهایشان موازیکاری است؟
ایکنا ـ مؤسسات در چه زمینه هایی نیازمند حمایت هستند؟
گاهی احساس میکنیم که اگر آنها حمایت نکنند راحتتریم. برای حمایت میآیند اما کار را خرابتر میکنند. شخصی که میخواهد حمایت کند باید بداند که کار قرآنی یعنی چه؟ بداند مؤسسه قرآنی چه کار میکند؟ اگر اینها را نداند همین وضعیت است. میگویند ما به هر مؤسسهای یک میلیون تومان کمک کردیم، اما درد مؤسسه مکان، مالیات، بیمه تأمین اجتماعی، پرسنل و... است و از همه اینها بالاتر بزرگترین ابتلای مؤسسات، فقدان مخاطب است، چون آنقدر دسته گل در سطح کلان و سیاسی به آب داده شده که مردم با این داستانها آشتی نمیکنند. باید به سختی مخاطب جذب کنیم، چون مردم سؤال میکنند که این همه مشکل چه نسبتی با اسلام و قرآنی دارد که شما ما را به آن دعوت میکنید؟
ایکنا ـ نظرتان راجعبه چگونگی فعالیت دستگاههای حاکمیتی متولی امور قرآنی چیست؟
بعد از چهل و سه سال یک نفر بررسی کند که این همه دستگاههای حاکمیتی متولی امور قرآنی چه میکنند؟ آیا امکان تلفیق آنها نیست؟ وزارت جهاد سازندگی با وزارت کشاورزی تلفیق شد و وزارت جهاد کشاورزی پدید آمد. این چند نهاد را تلفیق کنیم شاید بهتر شوند. اصلاً منحل کنیم و کنار بگذاریم. کی میتوانیم این تصمیم را بگیریم که آیا باید منحل، تلفیق یا تقویت شوند؟ زمانی که بدانیم چه بودجهای را تحویل میگیرند، کجا خرج میکنند و خروجیاش چیست؟ آیا مردم به ویژه جوانان معتقدتر شدهاند؟ نیروی تراز انقلاب اسلامی تربیت شده است یا خیر؟ انشاءالله روزی فرابرسد که مسئولان ما به معنای واقعی کلمه درد را بفهمند تا بتوانند به درستی درمان کنند.
لیلا شرف
انتهای پیام