کاهش 80 درصدی مصرف آب با تغییر 10 درصدی رژیم غذایی مردم

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ اولین پیش همایش چهارمین همایش خیرماندگار با عنوان «وقف نوین» با تأکید بر منظومه فکری رهبری معظم انقلاب، امروز شنبه 26 آذر برگزار شد.

حجت‌الاسلام‌ سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در پیش همایش «وقف نوین» به ارائه تعریف وقف پرداخت و گفت: در طول تاریخ اسلام، نهاد وقف، به عنوان نهادی فقهی در بین فقها پذیرفته شده و از نظر آنان، وقف به «تحبیس العین و تثبیت‌ المنفعه» تعریف شده است. در ذهن شریف فقهای متقدم این بوده است که پول نمی‌تواند وقف شود، چون ارزش مبادله‌ای دارد و عین نیست، اما معتقد بودند اگر درهم و دینار به یک شیء مثلاً شیء زینتی تبدیل شود، وقفش بلامانع است، چنانچه علامه حلی چنین فتوایی داده بود.

وی ادامه داد: وقتی بنده در سازمان اوقاف مسئولیت گرفتم، برایم سؤال شد که آیا می‌توانیم رقوم پولی را وقف کنیم، به این معنا که بر اساس روایات «تحبیس الاصل»، آیا می‌توانیم پول را اصل فرض کنیم و ثمره آن را تثبیت کنیم یا خیر. با تحقیقی که انجام دادم، متوجه شدم این سؤال پیش از من از سوی سازمان اوقاف، انجام شده اما پاسخ مثبتی نیامده است. لذا تحقیقی درباره امکان وقف‌ پول انجام دادیم و گزارش آن را خدمت مقام معظم رهبری ارائه دادیم. ایشان با فقاهت و خُبرَویّتی که دارند، فرمودند: پول در زمانه حاضر عین است و می‌توان آن را وقف کرد.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در ادامه گفت: این فتوای راهگشای رهبر معظم انقلاب می‌تواند سرآغاز بسیاری از وقف‌های نوین باشد. وقتی وقف پول جایز باشد، به تبع آن می‌توان چنین نتیجه گرفت که وقف ارزهای دیجیتال و رمزارزها نیز بلامانع است. درباره وقف سهام نیز از سوی تولیت آستان قدس رضوی، استفئاتی از رهبر معظم انقلاب انجام شد و ایشان در این زمینه نیز اجازه صادر کردند. ما به زودی نیز استفتائی را درباره امکان وقف برند و وقف مالکیت معنوی (حقوق مؤلف و ...) به محضر مقام معظم رهبری تقدیم می‌کنیم. من فکر می‌کنم پاسخ ایشان مثبت باشد اما باید منتظر نظر فقهی ایشان باشیم. 

وی با اشاره به دغدغه مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد دریامبنا اظهار کرد: ایشان بیش از دو دهه است که به مسئولان در زمینه استفاده بهینه از اقتصاد دریا توصیه می‌کنند اما متأسفانه این دغدغه هنوز اجرا نشده است. برخی کشورها مثل نروژ و ترکیه که مرز آبی وسیع در اختیار دارند، از فضای دریا برای پرورش ماهی در قفس استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، با ترویج غذای دریایی که غذای سالم است و تولید آن به مصرف منابع آبی نیاز ندارد، منابع آبی کشور خود را کنترل می‌کنند.

خاموشی ادامه داد: اگر ما در ایران با استفاده از ظرفیت دریا بتوانیم به میزان 10 درصد، رژیم غذایی مردم را تغییر دهیم، 80 درصد وضعیت مصرف آبی ما تغییر می‌کند. جریان وقف می‌تواند به موضوعات مرتبط با اقتصاد دریامبنا ورود کند. ما در شمال و جنوب کشور دریا داریم و می‌توانیم از این ظرفیت استفاده مطلوب کرد و با احداث قفس‌های دریایی از این بستر استفاده کنیم و ماهی پرورش دهیم.

توجه نهاد وقف به موضوعات دانش‌بنیان

خاموشی در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت توجه نهاد وقف به موضوعات دانش‌بنیان اشاره و اظهار کرد: یکی از مسائلی اصلی ما این است که چگونه به کمک وقف، به اقتصاد انقلاب اسلامی و تقویت اقتصاد درون‌زا کمک کنیم. در سال‌های اخیر به این نتیجه رسیدیم که در وهله نخست باید نیات واقفان را به سمت وقف در تولیدات دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی سوق دهیم. در وهله بعد، باید موقوفاتی را که تولیت آن‌ها دست ماست، به نحوی اداره کنیم که سود حاصل از آن موقوفه، در عرصه‌های تولید و اشتغال سرمایه‌گذاری شود. لذا نحوه اداره موقوفات بسیار مهم است و باید برای آن مطالعات روزآمد و همه‌جانبه انجام شود.

وی با اشاره به اینکه یک بنایی را در شیراز به متراژ 8 هزار و 700 متر در مدت هشت ماه ساختیم ادامه داد: این نشان می‌دهد که می‌شود کار انجام داد. جمهوری اسلامی در زمینه اجرا  باید تلاش بیشتری کند و ما در عرصه‌های مختلف نشان داده‌ایم که ما می‌توانیم. بنا به توصیه مقام معظم رهبری، باید به اقتصاد دریامبنا توجه کرد. سواحل مکران باید قد فراز کند.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به پیگیری تأسیس بانک‌های وقفی نیز اشاره کرد و گفت: کل پول‌هایی که در بانک وجود دارد، همگی یک صاحب (حقیقی یا حقوقی) دارد و از سه حالت خارج نیست، یا متعلق به دولت است یا بخش خصوصی یا تعاونی. اما پولی که وقفی باشد، دیگر صاحب ندارد چون مالکیت بر آن پول از واقف ساقط می‌شود و او تنها شأن اداره آن پول را پیدا می‌کند. لذا این پول می‌تواند در بانکی وقفی سرمایه‌گذاری شود. نمونه‌های موفقی از بانک‌های وقفی و خیریه‌ای در کشورهای مختلف همچون بنگلادش، ترکیه و شیلی وجود دارد که در حال مطالعه آن‌ها هستیم.

پرداختن به موضوع کشاورزی صنعتی در حوزه وقف نوین

علی بهبهانی، مشاور رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در این نشست بیان کرد: در این حوزه گردش سرمایه بسیار بالایی دارد و سازمان ثبت این آمادگی را دارد که در ثبت مالکیت‌ها اقدامات لازم دارد. نیاز امروز جامعه ما اشتغال، تولید، ارزآوری و آب است. مقام معظم رهبری بحث جهاد تبیین و مهار تورم را مطرح کردند.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات ما بحث آب است و آبیاری سنتی بدترین روش آبیاری است و اگر با همین وضعیت طی کنیم آینده روشنی را نمی‌توان متصور شود کما اینکه همین الان هم در زمینه آب بحران داریم. در حوزه وقف نوین باید به موضوع کشاورزی صنعتی پرداخت.

مشاور رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان اینکه باید در حوزه کشاورز‌ی صنعتی و گلخانه‌ای و بذرهای هیبریدی سرمایه‌گذاری کنیم ادامه داد: در بسیاری از کشورهای دنیا از یک دانه بذر، 70 کیلو محصول تولید می‌کنند و جا دارد که بخشی از سرمایه‌گذاری‌های حوزه وقف را به حوزه کشاورزی صنعتی بیاوریم. ما زمین مزروعی اوقافی بسیاری داریم، باید حداقل در این زمین‌ها با تعیین شرایط خاص از هدر رفت آب جلوگیری کنیم.

بهبهانی افزود: در پیوست هر روستایی اگر شهرک‌های گلخانه‌ای، دامداری و کشاورزی راه‌اندازی شود، فواید بسیاری دارد که هم از مهاجرت جلوگیری کرده و هم سبب اشتغال‌زایی می‌شود. البته این کارها در حیطه وظایف وقف نیست اما با انجام کارهای این‌چنینی می‌توانیم کمک کننده باشیم و قدرت و توان کشورهای اسلامی را نشان دهیم.

وی اضافه کرد: باید موقوفات و خیریه‌ها سازماندهی شود و بخشی از سرمایه‌گذاری‌های حوزه موقوفات را به سمت ساخت زیرساخت‌ها و بخش‌های اطلاعاتی برد. کشوری که با دانش اداره نشود و به صورت سنتی جلو رود سبب فرسایش منابع و افزایش هزینه‌ها می‌شود.

دین کارآمد است؛ برخی مسئولان کارامد نیستند

بهبهانی بیان اینکه دشمنان بر طبل ناکارآمدی دین می‌کوبند اضافه کرد: سازمان اوقاف باید حضور پیدا کند و نشان دهد که دین ناکارآمد نیست و توانمند است بلکه این بعضی از مدیران هستند که ناکارآمد هستند. باید در رابطه با کارهای انجام شده فعالیت کرد و آنها را نشان داد.

وی اضافه کرد: می‌توان این پیشنهاد را داد که هر خانواده‌ای که در سواحل دریا است، مزرعه‌های دریایی ایجاد و از این نعمت استفاده کنند. با این کار هم به تولید گوشت سفید کشور کمک کرده‌اند، هم اشتغال‌زایی شده است و هم درآمد دارند. باید توجه کرد که مصرف گوشت سفید برای سلامتی و افزایش طول عمر نیز بسیار مفید است.