ایجاد نظارت درونی در خانواده با حاکمیت روحیه نصح + فیلم
عضو مجلس خبرگان رهبری بر احساس مسئولیت اعضای خانواده نسبت به یکدیگر تأکید کرد و گفت: از فواید حاکم شدن روحیه نصح در بین اعضای خانواده پدید آمدن نوعی نظارت درونی در میان خانواده‌هاست. اگر این اتفاق رخ دهد، جامعه برای اصلاح انحرافات یا مشکلات اجتماعی نیازمند اعمال قانون و فشار و جبر نخواهد بود.
مسئله زن و خانواده از چالش‌برانگیزترین موضوعات جهان امروز است، جهانی که سال‌هاست با جنبش‌های آزادی خواهی زنان مواجه شده و نه تنها در ایران بلکه در همه کشورهای جهان تلاش‌هایی برای اصلاح قوانین و حمایت از زنان در حال انجام است.
در خصوص نگاه اسلام به زنان و مسائل مرتبط با خانواده نیز نظرات و دیدگاه‌های متعددی در طول تاریخ اسلام مطرح و تلاش شده است که قوانین براساس دیدگاه حقیقی اسلام و به دور از دیدگاه‌های شخصی یا برداشت‌های سلیقه‌ای از آیات و روایت‌ها تدوین شود.
خبرگزاری ایکنا و مؤسسه شمیم ایمان و اندیشه با در نظر گرفتن همین چالش‌ها، با هدف بررسی دیدگاه‌های اسلام در خصوص زن و خانواده با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم دولابی، عضو مجلس خبرگان رهبری مجموعه آموزشی «خانواده و زن از دیدگاه قرآن» را تدوین کرده است.
در جلسه هفتم موضوع «احساس مسئولیت» مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه با هم می‌خوانیم و می‌بینیم.
«وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ لِأَبِيهِ آزَرَ أَ تَتَّخِذُ أَصْناماً آلِهَةً إِنِّي أَراكَ وَ قَوْمَكَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ» یکی از نشانه‌های جامعه اسلامی احساس مسئولیت افراد جامعه نسبت به یکدیگر است. این ویژگی صرفاً مربوط به سطح کلان جامعه نیست، بلکه در محیط خانواده نیز به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی مهم است.
بنابراین، نگاه مسلمان حقیقی به مفهوم خانه و خانواده صرفاً نگاه به یک خوابگاه و یا استراحتگاه نیست. اعضای خانواده در جامعه اسلامی اعم از پدر، مادر و فرزندان نسبت به یکدیگر دلسوز هستند و احساس مسئولیت می‌کنند و برای رسیدن به اهداف خانواده به ویژه به منظور تحقق اهداف اخروی خانواده یار و مددکار یکدیگر خواهند بود.
از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که فرمودند: «هر یک از شما نگهبان اطرافیان خود هستید و در قبال آن‌ها مسئولیت دارید». فرمانروا نسبت به مردمش مسئول است. مرد نسبت به اعضای خانواده و زن نسبت به فرزندان خود مسئول هستند. همچنین هر کس در دایره اطرافیان خود مسئولیتی دارد.
آیه 74 سوره مبارکه انعام که در جزء هفتم قرآن کریم بیان شده، شاهد مثالی برای این ادعاست. آنجا که درباره حضرت ابراهیم(ع) این‌گونه می‌خوانیم: «و یاد کن هنگامى را که ابراهیم به پدرش آزر گفت: آیا بت‌هایى (ناتوان) را خدایان خود مى‌گیرى و به پرستش آن‌ها مى‌پردازى؟ بى‌گمان، من تو و قوم تو را در گمراهى آشکارى مى‌بینم».
حضرت ابراهیم(ع) دلسوز این پدر یا عموی خود هستند و با وجود اینکه او از نظر سن از ایشان بزرگتر بود، اما در کمال ادب و احترام او را از گمراهی و پرستش بت‌ها بر حذر می‌داشت. ارتباط خویشاوندی با او مانع از نصیحت و انجام وظیفه در قبال او نمی‌شد. این رفتار نشان می‌دهد که مؤمن باید نسبت به بینش، کنش و گرایش اعضای خانواده خود حساس باشد. فرزند نسبت به پدر و مادر باید خیرخواه و مسئولیت‌پذیر باشد و برای جلوگیری از انحراف اعضای خانواده چه بزرگترها و چه کوچکترها تمام تلاش خود را بکار گیرد.
حاکمیت روحیه نصح در خانواده
ثمرات حاکم شدن این روحیه یعنی روحیه نصح در بین اعضای خانواده بسیار است. از فواید التزام به این روحیه می‌توان به پدید آمدن نوعی نظارت درونی در میان خانواده‌ها اشاره کرد. اگر این اتفاق رخ دهد، جامعه برای اصلاح انحرافات یا مشکلات اجتماعی نیازمند اعمال قانون و فشار و جبر نخواهد بود.
واضح است که در صورت التزام خانواده‌های تشکیل دهنده یک جامعه به این امر مهم، تا حد بسیاری از وقوع جرایم و آسیب‌های اجتماعی که بر سر راه نوجوانان و جوانان وجود دارد، کاسته خواهد شد. بنابر گزارش نشریه آتلانتیک آمریکا، 87 درصد مجرمان آمریکا افرادی هستند که کودکی خود را بدون پدر یا مادر و اکثریت آن‌ها با مادران مجرد زندگی کرده‌اند. برای مثال 63 درصد خودکشی‌ها در میان جوانان و 90 درصد بی‌خانمانی و فرار از منزل در مورد کودکان، 80 درصد سوء رفتارهای اخلاقی، 80 درصد تجاوزها با انگیزه خشم، 71 درصد اخراج از مدرسه، 75 درصد مصرف مواد مخدر به شکل نادرست، 70 درصد زندان‌های ایالتی آمریکا و 85 درصد جوانان زندانی در آمریکا از میان افرادی تشکیل شده‌اند که بدون پدر بزرگ شده بودند.
به عبارت دیگر کودکانی که بدون پدر بزرگ شده‌اند، نسبت به سایر کودکان پنج برابر بیشتر احتمال خودکشی، 32 برابر بیشتر احتمال فرار از منزل، 20 برابر بیشتر احتمال سوء رفتارهای اخلاقی، 14 برابر بیشتر احتمال ارتکاب تجاوز به عنف، 9 برابر بیشتر احتمال اخراج از دبیرستان، 10 برابر بیشتر احتمال سوء مصرف مواد مخدر و 20 برابر بیشتر احتمال افتادن به زندان دارند. خانواده‌ای که اعضای آن مراقب یکدیگر باشند، سالم‌تر هستند و به سلامت جامعه کمک می‌کنند.
انتهای پیام
