مسئله زن و خانواده از چالشبرانگیزترین موضوعات جهان امروز است. جهانی که سالهاست با جنبشهای آزادی خواهی زنان مواجه شده و نه تنها در ایران بلکه در همه کشورهای جهان تلاشهایی برای اصلاح قوانین و حمایت از زنان در حال انجام است.
در خصوص نگاه اسلام به زنان و مسائل مرتبط با خانواده نیز نظرات و دیدگاههای متعددی در طول تاریخ اسلام مطرح و تلاش شده قوانین براساس دیدگاه حقیقی اسلام و به دور از دیدگاههای شخصی یا برداشتهای سلیقهای از آیات و روایتها تدوین شود.
خبرگزاری ایکنا و مؤسسه شمیم ایمان و اندیشه با در نظر گرفتن همین چالشها، با هدف بررسی دیدگاههای اسلام در خصوص زن و خانواده با حضور حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، عضو مجلس خبرگان رهبری مجموعه آموزشی «خانواده و زن از دیدگاه قرآن» را تدوین کرده است.
در جلسه چهاردهم موضوع «نعمت داشتن همسر و فرزند» مورد بررسی قرار گرفته است که در ادامه با هم میخوانیم و میبینیم.
وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَنِينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ؛ و خدا براى شما از خودتان همسرانى قرار داد و از همسرانتان براى شما پسران و نوادگانى نهاد و از چيزهاى پاكيزه به شما روزى بخشيد آيا [باز هم] به باطل ايمان مىآورند و به نعمت خدا كفر مى ورزند»(آیه 72 سوره نحل).
یکی از مباحث مهمی که در جزء چهاردهم بیان شده مسئله لزوم شکرگزاری در خصوص نعمتهای الهی است و در آیه 72 سوره مبارکه نحل خداوند متعال یادآور برخورداری انسان از نعمتهایی مثل نعمت همسر، فرزند و نوه میشود و اینکه توسعه مادی و معنوی در صورت تشکیل خانواده اتفاق میافتد.
از کارکردهای مهم این نعمتها میتوان به اهمیت لزوم امتداد نسل اشاره کرد. خداوند متعال در انتهای این آیه فرموده است: «أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ» از این عبارتها میتوان استفاده کرد که ترک ازدواج و جلوگیری از صاحب فرزند شدن و تحریم حلالهای الهی باطلگرایی است و کفران نعمت محسوب میشود. در این رابطه در تفسیر المیزان آمده است که وجود همسر و فرزندان موضوع مهم تکوینی است که بقای جامعه بشری وابسته به آن است و در کفران این نعمت هلاکت جامعه انسانی است.
یعنی اگر انسان نعمت تشکیل خانواده را کفران کند و به جای آن روشهای دیگری را برای زندگی برگزیند، هیچ رابطه دیگری جایگزین این روش نخواهدشد و جمعیت بشر متلاشی میشود و هلاکت نوع انسان قطعی خواهدشد. بنابراین در اسلام نعمت تشکیل خانواده و امتداد نسل از جهات متعددی حائز اهمیت است. در روایتهای معصومین(ع) با بیانهای گوناگون به این موضوع توجه شده است. برای مثال در حدیثی از امیرالمومنین علی(ع) بیان شده است که هرگاه خداوند متعال برای بندهای خیر بخواهد او را نمیمیراند تا اینکه فرزندانی به او عطا کند.
علی رغم اهمیتی که نعمت تشکیل خانواده و فرزندآوری در اسلام دارد در جوامع غربی این مسئله مورد غفلت و آسیب قرار گرفته است. طبق گزارش یکی از مراکز معتبر حقوقی براساس دادههای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اتحادیه اروپا و دیگر مراجع آماری معتبر دنیا نرخ طلاق در دهههای گذشته 251 درصد افزایش پیدا کرده است و از 12 درصد در سال 1960 میلادی به 44 درصد در سال 2017 میلادی رسیده است.
علاوه بر اینها، موارد شیوع همجنسگرایی و نگهداری حیواناتی مثل سگ و گربه به جای فرزندآوری و مانند اینها هم از عوامل فروپاشی ارزشهای اخلاقی در این جوامع به ظاهر پیشرفته به شمار میرود که بنیان خانواده را سست و از امتداد نسل جلوگیری کرده و باعث نتایج مهلک میشود. نتایجی مثل از دست رفتن کرامت انسان، جدایی بین فرزندان و خانوادهها، کاهش روابط نسبی، پدیدار شدن خانوادههای افسرده و در یک جمله از بین رفتن مزه زندگی و طعم واقعی حیات انسانی.
متأسفانه در تاریخ ایران هم برخی مسئولان به تقلید از مبانی غربی و یا با انگیزههای دیگر با ترویج شعار فرزند کمتر زندگی بهتر، خواسته یا ناخواسته سبب شدند تا مسئله مهم فرزندآوری و ازدیاد نسل که مورد تأکید شریعت اسلام است روز به روز کم رنگتر شود و امروز جامعه ما با بحران جمعیت مواجه میشود.
انتهای پیام